Cultuurverschillen spelen samenwerking Air France – KLM parten, blokte de Vlaamse krant De Morgen. Soortgelijke problemen met cultuurverschillen zoals bij Air France-KLM zie je ook veelvuldig bij Belgisch/Nederlandse bedrijven opduiken. Op zich is dat niet zo verrassend. Eerder is het een zoveelste bewijs dat fusies tussen Noord- en Zuid-Europese bedrijven geen vanzelfsprekendheid vormen. De knelpunten die de onderzoekers opsommen zijn trouwens net zo herkenbaar en exemplarisch als wanneer Nederlandse en Belgische bedrijven proberen samen te werken. In die zin begint Zuid-Europa bij Wuustwezel.
Water en vuur met elkaar verzoenen… Dat is het vaak als je Belgische en Nederlandse bedrijven wilt laten samenwerken. Een Benelux-structuur geven aan Belgisch/Nederlandse bedrijven is al het meest onlogische wat er bestaat. Vaak wordt zoiets beslist in een ver hoofdkantoor aan de andere kant van de oceaan. Waar men niet beseft dat er in Europa geen twee buurlanden zijn die zo van elkaar verschillen als België en Nederland. Mede om die reden zijn Benelux-organisaties vaak gedoemd om te mislukken zoals ik al eerder beschreef in Valse Vrienden. Hetzelfde geldt ook voor Franse en Nederlandse bedrijven.
De breuklijn tussen Noord- en Zuid-Europa
Dat fusies tussen Franse en Nederlandse bedrijven ook zelden succesvol zijn, heeft te maken met dezelfde breuklijn tussen Noord- en Zuid-Europa. Die loopt parallel met de Belgische grens. Nederlandse bedrijven kunnen in de regel perfect samenwerken met Duitse of Scandinavische en Britse bedrijven. Zoals ook Franse, Belgische en andere Zuid-Europese bedrijven vaak qua (bedrijfs)cultuur ook goed door eenzelfde deur kunnen. Daarom was deze cultuurclash en daar nog bovenop de overduidelijke taalbarrière bij Air France-KLM, zo voorspelbaar als dat de dag op de nacht volgt.
Staken? Dat doen Nederlanders niet gauw…
Dat Air France en KLM zich in een moeizaam huwelijk bevinden, was al een tijdje bekend. De Franse piloten zijn verbolgen dat KLM harder groeit dan Air France. De Nederlanders vinden op hun beurt dat de Fransen dat aan zichzelf te danken hebben door bezuinigingen voor zich uit te schuiven en op de koop toe ook nog te pas en te onpas gaan staken. Zeker als het met je bedrijf niet voor de wind gaat, dan is staken het laatste wat je doet, volgens de Nederlandse logica. Hetzelfde zien we in België. Ook Nederlandse managers in België begrijpen er geen donder van dat Belgische vakbonden bij het minste en geringst naar het stakingswapen grijpen. Dat ze zelfs omwille van de grote principes zo ver gaan om bedrijven gewoonweg kapot te staken.
Frankrijk een soort Griekenland? Zo maak je geen vrienden
Volgens een uitgelekt onderzoeksrapport zitten de problemen bij KLM-Air France dieper dan een conflict over de bedrijfsvoering. Er is duidelijk sprake van twee verschillende culturen die hard met elkaar botsen. Volgens een KLM-manager is Frankrijk “een soort Griekenland maar dan groter”. “De Franse economie is een tijdbom en Air France een tijdbommetje.” De Air France-managers vinden op hun beurt dat Nederlanders zich hautain opstellen en veel te ruw in de omgang zijn. Tja, hoe was het ook weer: Nederlanders bot en recht voor hun raap? Hoe het ook zij: met dergelijke uitspraken maak je als Nederlander natuurlijk geen vrienden bij de Fransen. Al snappen Belgen en Fransen niet altijd dat juist die botte directheid onderdeel is van de Nederlandse cultuur.
Ook de stroperige besluitvorming aan Franse kant krijgt kritiek van de Nederlanders. “Als je bij Air France 10.000 euro wil besteden, moet je eerst vier keer op je knieën gaan en zes handtekeningen ophalen”, zegt een Nederlandse manager. Het doet me denken aan de kritiek die een Nederlandse manager destijds had toen hij na de fusie van Fortis aan een Belgische baas ging rapporteren. “Sinds ik een Belgische baas heb, heb ik het gevoel dat ik eerst braafjes mijn vinger moet opsteken als ik na de WC moet…”
Jamais avec les Bataves
Bij Air France-KLM klagen de Nederlanders ook over het simplistisch beeld dat de Fransen over hun hebben. Ooit zei Albert Frère,de grote Waalse investeerder, hetzelfde over de Nederlanders toen die een Belgische bank dreigden over te nemen: “jamias avec des Bataves”. (Nooit met die Batavieren…) Ja, want vooral in het Francofone Belgische gedeelte worden de Nederlanders daar gezien als een wat platvloers en onbeschaafd volkje, enkel op geld belust en tot alles in staat om dat geld ook daadwerkelijk binnen te harken. De Nederlanders vinden dan weer dat de Fransen bij Air France-KLM te veel bezig zijn met politieke spelletjes en te weinig met het bedrijfsbelang. Dat laatste is eveneens een veelgehoorde klacht bij Nederlandse managers in België. Die beschouwen dat als onnodig gekonkelfoes en daar willen ze geen tijd aan besteden. Time is tenslotte money…
De hamvraag blijft of het nog ooit goed zal komen met Air France-KLM? Volgens de onderzoekers is er nog hoop. “Deze karikaturen die de Fransen en de Nederlanders van elkaar hebben, zijn niet in steen gebeiteld.” Zij hopen dat het nu uitgelekte rapport een begin kan zijn voor het herstellen van het vertrouwen tussen de partijen. Wishful thinking? De tijd zal het leren. Wordt ongetwijfeld vervolgd…
Over de auteur
Evert van Wijk is Nederbelg en woonde de voorbije 30 jaar afwisselend in Vlaanderen en Nederland. Hij is auteur van verschillende boeken over cultuurverschillen tussen België en Nederland. Zijn laatste boek, Valse Vrienden, verscheen eind 2016. Het is uitgegeven bij Scriptum.nl en verkrijgbaar bij de betere boekhandel.Voor meer informatie: cultuurverschillenbelgienederland.nl Hij houdt ook een blog bij over dit onderwerp dat aan deze website verbonden is.
Dat Thierry Baudet, de rechtse nieuwbakken Nederlandse parlementariër, zich ook door de VRT niet zo gemakkelijk laat framen, was toch even een verrassing voor Bart Schols, de anchorman van de Vlaamse talkshow De Afspraak. Hij schrok zich een hoedje toen Thierry Baudet hem meteen lik op stuk gaf toen de tv-presentator hem probeerde weg te zetten als vrouwonvriendelijk.
Ook Vlaamse journalisten hebben het vaak moeilijk met de Nederlandse assertiviteit
Die Nederlandse assertiviteit, daar blijken ook Vlaamse journalisten het moeilijk mee te hebben, zoals u in dit filmpje hieronder kunt zien.
Thierry Baudet liet het duidelijk niet over zijn kant gaan om al vanaf de introductie te worden weggezet als de vrouwonvriendelijke boeman. Het is alweer zo’n twaalf jaar geleden dat ik iets soortgelijks heb gezien toen de journalist Joël De Ceulaer de politicus Filip Dewinter als een idioot probeerde te framen in het zondagse debatprogramma de 7e dag. Ook toen kwam die boemerang ongenaakbaar hard terug bij meneer De Ceulaer. Immers: debatteren doe je op inhoud en niet door iemand persoonlijk te beledigen en te schofferen. Zels als die persoon Filip Dewinter heet…
Zie hieronder het filmpje met Dewinter en De Ceulaer
Heeft Filip Dewinter zich door Pim Fortuyn laten inspireren?
Eigenlijk is het in Nederland sinds Pim Fortuyn redelijk een usance dat politici het niet meer pikken als ze door een reporter geframed worden. En ik vermoed dat Filip Dewinter zich destijds ook door Fortuyn heeft laten inspireren toen hij Joël De Ceulaer alle kanten van de 7dag-studio heeft laten zien.
Maar toch… in het algemeen gesproken zijn in Vlaanderen de politici nog redelijk braaf. Meestal laten ze zich zonder mokken allerlei dingen in de mond leggen die ze niet eens gezegd hebben. Een Liesbeth-Imbootje, noem ik dat tijdens mediatraining. Toen zij, Liesbeth Imbo, dus, nog ankervrouw was bij Terzake en het radioprogramma De Ochtend, had ze er een handje naar om op het eind van een gesprek haar gasten verkeerd of onvolledig samen te vatten. Hierdoor liet ze bij de kijker de indruk na dat hij of zij iets totaal anders had gezegd. En als je dit dan als studiogast braafjes over je kant laat gaan, dan denkt de kijker/luisteraar dat je daar dan ook mee instemt…
De grens tussen assertief en agressief is ook cultureel bepaald
Ook Nederlandse journalisten proberen wel eens zo’n Liesbeth-Imbootje bij hun radio- of tv-gasten. Maar zeker goed gemediatrainde politici zullen dat niet zomaar over hun kant laten gaan. Alvorens ze worden weggedraaid zullen ze nog snel iets roepen in de trant van ‘dan heeft u toch niet goed geluisterd’ of zoiets. In die zin vind je ook de cultuurverschillen tussen België (Vlaanderen) en Nederland in de praatprogramma’s op radio en tv terug. Nederlanders zijn assertiever en laten zich minder snel ongewenste uitspraken in de mond leggen. Anderzijds ervaren Vlamingen het als onbeleefd om tegen je gastheer of -vrouw bezwaar te maken. Ze zien dat als een confrontatie en die gaan ze omwille van de pais en vree liever uit de weg… Wat in Nederland assertief is, is in Vlaanderen agressief. In die zin kun je gerust zeggen dat de grens tussen assertiviteit en agressiviteit ook cultureel bepaald is…
Over de auteur
Evert van Wijk is Nederbelg en woonde de voorbije 30 jaar afwisselend in Vlaanderen en Nederland. Hij is auteur van verschillende boeken over cultuurverschillen tussen België en Nederland. Zijn laatste boek, Valse Vrienden, verscheen eind 2016. Het is uitgegeven bij Scriptum.nl en verkrijgbaar bij de betere boekhandel.Voor meer informatie: cultuurverschillenbelgienederland.nl Hij houdt ook een blog bij over dit onderwerp dat aan deze website verbonden is.
Is Brussel politiek gezien al even rot als haar tunnels? Feit is wel dat het imago van Brussel, dat zich graag als de hoofdstad van Europa afficheert, in nog geen anderhalf jaar als een ballon uit elkaar is gespetterd. Hoe het zo ver heeft kunnen komen met Brussel heeft wellicht ook met cultuurverschillen te maken…
Het gaat slecht met Brussel. De stad was het voorbije jaar al in het nieuws als Europese Jihaddisten-hoofdstad. Ook was je je leven niet zeker als je door de tunnels reed. Daar vielen brokstukken naar beneden als gevolg van achterstallig onderhoud. Dit leidde tot levensgevaarlijke toestanden.
Trop is ook in Brussel teveel
Wat iedere Vlaming, Waal en Brusselaar al lang wist, is dat die stad ook nog vreselijk inefficiënt bestuurd wordt. Na de terreuracties in België is dat voor het oog van de wereld nog eens pijnlijk duidelijk geworden. Hoe kun je bijvoorbeeld een adequaat anti-terrorismebeleid opzetten in een stad waar niet één, maar liefst zes politiezones actief zijn? En dan werd de voorbije tijd ook nog eens pijnlijk zichtbaar dat de politici die er aan de knoppen draaien, naar hartelust uit de belastingpotten graaien. Zelfs als dat ten koste gaat van de allerzwaksten, zoals de daklozen. Maar de kruik gaat net zo lang te water tot die barst. Zelfs in Brussel lijkt het erop dat ‘Trop’ teveel is. Het gevolg was dat er enkele koppen moesten rollen. Dat daardoor Brussel en Franstalig België onbestuurbaar werd, daar ligt tot nu toe verder niemand van wakker.
Natuurlijk heb je ook in Nederland corruptie. Maar doordat Nederland veel transparanter wordt bestuurd krijgt die minder kans. Bovendien speelt de Nederlandse calvinistische aard ook een rol. Hierdoor zijn in Nederland de grote morele principes veel meer alom aanwezig. Belgen hebben daar in de regel lak aan. Ze zijn anarchistischer. Minder begaan met hun natie en hun overheid. Je zult ze niet snel op de barricades zien staan. Ze zeggen ten hun bestuurders liever ja en doen vervolgens het omgekeerde. Ongetwijfeld komt dit doordat België vooral een historie kende als bezet gebied. Als je niet deed wat je door de machthebbers werd opgedragen, dan kon je dit wel eens duur komen te staan.
Belgen en Vlamingen zijn pragmatischer dan Nederlanders
Doordat Vlamingen minder gehinderd worden door die morele principes zijn ze vaak ook pragmatischer dan Nederlanders. Toen de streng katholieke koning Boudewijn de abortuswet niet wilde tekenen, trad hij gewoon voor enkele uren af, zodat hij er zijn handtekening niet onder hoefde te zetten. In Nederland zou zoiets onmogelijk zijn.
Maar soms heeft het ontbreken van die morele principes ook een keerzijde. Zeker als die doorslaat naar een zekere onverschilligheid. Iedereen in België weet bijvoorbeeld dat politici massaal bijbaantjes hebben, ‘jobkes’ cumuleren. Kortom, dat politiek veel meer dan in Nederland een kwestie van zelfbediening is. Maar niemand stoort zich daaraan. Men drinkt een glas, doet een plas en alles blijft zoals het was.
Brussel is bestuurlijk doodziek
Maar alles heeft zijn grenzen. Dit verklaart waarschijnlijk de maatschappelijke verontwaardiging over het Brusselse wanbestuur. Ik voorspel echter dat dit niet lang zal duren. Zoals zo vaak is het een steekvlam die daarna snel zal uitdoven. Na 30 jaar in België te hebben gewoond, heb ik nooit anders gezien. Natuurlijk weet iedere Belg dat Brussel bestuurlijk al jaren doodziek is. Uit een recent rapport van de Vrije Universiteit van Brussel (VUB) blijkt bijvoorbeeld dat het Brussels Gewest 166 ministers, burgemeesters, schepenen en OCMW-voorzitters telt. Dat is ongeveer net zoveel als Antwerpen (64), Berlijn (71) of Parijs (42) samen.
Hoe het ook zij: het hebben van de grote morele principes knap lastig zijn. Belgen hebben daar echter geen last van. Maar soms zou wat minder onverschilligheid naar de politiek en de instellingen misschien ook geen kwaad kunnen…
Over de auteur
Evert van Wijk is Nederbelg en woonde de voorbije 30 jaar afwisselend in Vlaanderen en Nederland. Hij is auteur van verschillende boeken over cultuurverschillen tussen België en Nederland. Zijn laatste boek, Valse Vrienden, verscheen eind 2016. Het is uitgegeven bij Scriptum.nl en verkrijgbaar bij de betere boekhandel.Voor meer informatie: cultuurverschillenbelgienederland.nl Hij houdt ook een blog bij over dit onderwerp dat aan deze website verbonden is.
Waarom Het Groot dictee eigenlijk niks met taal te maken heeft
Zo, het doek is nu eindelijk definitief gevallen voor Het Groot Dictee. Een goede zaak, want het had nauwelijks iets met taal te maken. Tijdens de Nederlandse talkshow Pauw zagen we Philip Freriks voor de laatste keer in zijn rol als voorlezer van Het Groot Dictee. Hij had een minder rood hoofd dan de vorige keer toen hij bij Pauw te gast was. Of het door de rode wijn kwam en dat hij zich dit keer beter had kunnen beheersen, kan daar debet aan zijn geweest. Maar duidelijk was wel dat hij nog altijd het plotselinge stopzetten van Het Groot Dictee niet helemaal verwerkt had. Eerder had Philip Freriks al verklaard dat hij het gevoel had dat hij na 26 jaar plotseling bij het grofvuil was gezet. Het is een fenomeen dat je wel meer ziet bij tv-presentatoren die denken dat het programma er voor hen is in plaats van voor de kijkers…
Het Groot Dictee is etaleren van nutteloze kennis
Het belangrijkste neveneffect van het stopzetten van Het Groot Dictee is dat we na ruim een kwarteeuw eindelijk verlost zijn van een wedstrijd in het etaleren van nutteloze kennis tussen Vlamingen en Nederlanders. Want om als een papegaai moeilijk geschreven woorden te reproduceren heeft mijns inziens niet veel met taal te maken. Het is als geschiedenisonderwijs: je kunt alle belangrijke jaartallen wel uit je kop knallen, maar als je de verbanden niet ziet, dan schiet je daar ook niet veel mee op. In die zin is het radioprogramma De Taalstaat op zaterdag (NPO-radio 1) een regelrechte aanbeveling. Op een luchtige en speelse manier krijgt de luisteraar tal van praktische taaltips en taalweetjes aangereikt. Kortom: voor iedereen die van taal houdt een aanrader!
Het Groot Dictee was oubollige vertoning
Ik heb nooit goed begrepen waarom Het Groot Dictee jarenlang een soort instituut is geweest en dat de makers nu pas het licht zien om dit programma naar de eeuwige jachtvelden af te voeren. Het was ieder jaar weer opnieuw een oubollige slaapverwekkende vertoning. Pas toen de kijkcijfers in korte tijd meer dan halveerde, werd de Nederlandse omroep wakker. Afvoeren die hap dus.
Hoe het met de kijkcijfers in Vlaanderen was gesteld, heb ik niet kunnen achterhalen. Wel heb ik de indruk dat Het Groot Dictee daar veel sterker leefde dan in Nederland. Als er, zoals te doen gebruikelijk, weer een Vlaming had gewonnen, dan stonden de volgende dag de kranten bol over hoe wij Vlamingen die Ollanders toch weer eens mooi ons poepertje hadden laten ruiken… Dat is dan misschien het enige positieve. Want op die manier heeft Het Groot Dictee dan toch nog wat bijgedragen aan het zelfvertrouwen van de Vlaming…
Groot Dictee schiep juist afstand tot taal
Ik heb Het Groot Dictee altijd iets verschrikkelijks gevonden, omdat ik vind dat het nauwelijks ooit iets met taal te maken heeft gehad. Inhoudelijk is Het Groot Dictee een aaneenrijging van archaïsche woorden en gekunstelde zinsconstructies die bijna geen mens begrijpt. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van taal? Of zoals Elly Lust – de Amsterdamse politiewoordvoerder, die bij Pauw eveneens te gast was – het als volgt verwoordde: “taal moet bereikbaar zijn voor iedereen en zo’n dictee schept juist afstand”.
Taal hoort als muziek te zijn
Taal is toch niet iets dat je als een soort gedomesticeerde Bokito vanuit de Dikke van Dale of het Groene Boekje uit je hoofd knalt? Nee, taal hoort als muziek te zijn.
Maar muziek maken leer je niet enkel door noten te leren lezen. Dat doe je vooral door met die taal te spelen, te experimenteren. Dan pas komt een taal echt tot leven. Helaas begrijpen veel mensen dat niet. Want toen de nieuwe secretaris van de Nederlandse Taalunie Hans Bennis tijdens interviews zei dat taal meer is dan een discussie over een streepje of een trema op een letter zetten, kreeg hij meteen bakken kritiek over zich heen. Voor alle duidelijkheid: net als Bennis pleit ik er niet voor om alle spellingsregels overboord te kieperen, maar wel voor gezond boerenverstand. Hiermee bedoel ik dat je open moet staan voor de manier waarop de taal onder de bevolking evolueert. Want als je dat niet doet dan hadden we vandaag in de lage landen misschien allemaal nog een soort Diets of MiddelNederlands gesproken…
Over de auteur
Evert van Wijk is Nederbelg en woonde de voorbije 30 jaar afwisselend in Vlaanderen en Nederland. Hij is auteur van verschillende boeken over cultuurverschillen tussen België en Nederland. Zijn laatste boek, Valse Vrienden, verscheen eind 2016. Het is uitgegeven bij Scriptum.nl en verkrijgbaar bij de betere boekhandel.Voor meer informatie: cultuurverschillenbelgienederland.nl Hij houdt ook een blog bij over dit onderwerp dat aan deze website verbonden is.
Kent u het werkwoord ‘belgen’? Of het voltooid deelwoord ‘gebelgd’? Volgens ene heer P.H. Schröder wil dat zeggen: boos, geërgerd. Gebelgd is eigenlijk het voltooide deelwoord van het werkwoord belgen, dat vroeger sterk was, zoals nog blijkt uit de vorm (ver)bolgen, maar dat later zwak geworden is. Belgen is afgeleid van het zelfstandig naamwoord balg, zoals in het woord blaasbalg. De eigenlijke betekenis van belgen is: opzwellen. Het zijn dus niet de Nederlanders, maar de Belgen die zich dikker voordoen dan ze eigenlijk zijn. Ofwel: wie zijn er nu de dikke nekken…?
Misplaatst superioriteitsgevoel jegens de Vlamingen
Als Nederbelg heb ik nooit goed gesnapt waarom de Vlamingen zich altijd zo hebben laten ‘belgen’ door hun Franstalige landgenoten. Andersom heb ik nooit begrepen waarom die Franstaligen de Vlamingen voortdurend lopen te jennen? Hebben ze misschien last van een misplaatst superioriteitsgevoel jegens de Vlamingen?
Wel vrij maar niet gelijk
Natuurlijk zijn de Vlamingen niet de grote representanten van de ‘culture française’. Daarvoor moet je bij hun Franstalige zuiderburen zijn. In de ogen van de superieure Franstaligen zijn de Vlamingen maar een hopeloos moerasvolkje. Net als de Nederlanders zijn ze als een soort reservebatavieren ooit met behulp van een vlot de rivier afgezakt en in deze contreien beland. Vlamingen zullen net als Nederlanders nooit iets begrijpen van de verlichte Franstalige cultuur.
Vlamingen waren wel vrij, maar niet gelijk
Vrijheid, gelijkheid en broederschap heeft nooit voor de Vlamingen gegolden. Ook toen België in 1830 een zelfstandig koninkrijk werd. Op papier was afgesproken dat Vlaanderen eentalig Nederlands zou zijn, Wallonië eentalig Frans en Brussel tweetalig. Maar de Vlamingen waren op papier wel vrij, maar niet gelijk. Niet politiek, niet taalkundig, noch sociaaleconomish. De oude Franstalige machtsstructuren bleven in stand. Ook nu nog heeft de Franstalige elite zich daar nooit bij neer wensen te leggen.Een verenigd Europa is nog ver weg. Met de state of mind van de Franstaligen is dat misschien maar goed ook.
Onlangs kreeg ik een telefoontje van een snip verhouden Rocco Mooij van het vakblad Communicatie. Hij was bezig met een serie artikelen over het vak communicatie in België en hij had mijn boek Valse Vrienden gelezen. Hij wilde van een echte Nederbelg wel eens weten hoe die daar over dacht. Ondanks zijn grieperige gevoel, hingen we al snel een uurtje met elkaar aan de telefoon. De conclusie was dat niet alleen de cultuurverschillen tussen België en Nederland gigantisch groot zijn, maar ook zijn de communicatieverschillen behoorlijk verschillend. Onlangs verscheen het resultaat van dat interview in dit artikel.
In het interview kwam ook ter sprake waarom ik destijds als Nederlander naar België ben afgezakt. ‘Het is toch niet om de belasting te ontwijken’, vragen veel mensen me dan?
Ik kan u uit de droom helpen. het heeft daar niks mee te maken. Ik kwam uit weliswaar een goedbetaalde baan bij een Amerikaanse chemische mutinational genaamd Dow Chemical, maar veel spaarcentjes had ik toen niet met een jong gezin en een zware hypotheek. Nee de reden was dat ik net 5 jaar voor Dow vanuit een Belgisch hoofdkantoor had gewerkt en als je voor jezelf begint dan is dat meestal daar waar je netwerk het sterkst is en dat was op dat moment in België.
Doorgeschoten bureaucratie
Nu bijna 30 jaar later zijn we uit België vertrokken. De kinderen zijn intussen het huis uit. Eentje zit in Nieuw-Zeeland, de andere in Zeeuws-Vlaanderen en de jongste studeert nog altijd in Utrecht. En we zijn ook niet teruggegaan omdat we het niet meer naar onze zin zouden hebben in België. Het is een fijn land om te wonen en te werken. Maar waar ik wel moeite mee had was de enorme stringente regelgeving, de doorgeschoten bureaucratie. Toen ik ooit eens een oude versleten populier wilde omzagen omdat die op de schuur dreigde te vallen, moest ik in drievoud een formulier indienen, vergezeld van maar liefst 16 verschillende foto’s. Nederland heeft dan misschien de naam om een burecratisch land te zijn, maar Vlaanderen heeft Nederland op dat terrein in ieder geval dubbel en dwars ingehaald.
Hidden Ponds
Maar alleen om de bureaucratie verhuis je natuurlijk niet. Zeker als je het naar de zin hebt. Maar als zo vaak was hier ook sprake van een combinatie van factoren. De kinderen waren het huis uit en de oude verbouwde boerderij in het zogenaamde Meetjesland waar we woonden, was voor ons tweeën toch wat te groot geworden. We besloten de boel dan maar te verkopen en in de plaats daarvan kochten we een prachtige cottage in ZuidWest-Ierland en een appartement aan de Scheldemonding in Breskens. SIndsdien speelt ons leven zich deels in Zeeuws-Vlaanderen en deels in Ierland af. Wil je daar meer over weten? Mijn vrouw houdt daarover een heel leuke blog bij genaamd Hiddenponds.eu
