by Evert van Wijk | Cultuurverschillen en politiek
Na het eerder afketsen van de fusie PostNL en Bpost in mei van dit jaar beseffen de Nederlanders van PostNL dat ze aan een intercultureel drama België – Nederland zijn ontsnapt. Maar de schrik zat er bij de Nederlanders even goed in toen de Belgen opnieuw hun oog op PostNL hadden laten vallen. Want het is vragen om problemen om een oud hiërarchisch en politiek geleid overheidsbedrijf als BPost te fuseren met een modern plat en mager commercieel geleid bedrijf als PostNL dat mentaal al volop in de 21e eeuw staat. Alleen daarom al is het een goede zaak dat overname niet is doorgegaan.
Greep van politieke en vakbonden is gigantisch
Dat de Nederlanders bij de tweede overnamepoging door de Belgen van PostNL heel wat minder enthousiast waren, is eigenlijk niet zo verwonderlijk. Ze hebben immers van nabij kunnen zien hoe enorm groot de greep van de politiek en vakbonden is op dit Belgische overheidsbedrijf. Door deze en nog vele andere gigantische cultuurverschillen tussen Belgen en Nederlanders is het daarom een goede zaak dat de overname door de Belgen niet is doorgegaan.
Achterkamertjes
Dat een fusie of overname geheid tot grote problemen zou leiden, komt niet alleen omdat de bedrijfscultuur van beide bedrijven zo enorm verschilt. Het komt ook doordat samenwerking tussen Belgische en Nederlandse teams sowieso vaak problemen geeft. De voorbeelden hiervan zijn legio. Denk bijvoorbeeld aan Fortis/ABN-AMRO. Een van de redenen waarom het daar ooit zo gruwelijk fout ging, kwam doordat de Nederlandse en Belgische topmensen van de bank grote problemen hadden om samen te werken vanwege grote cultuurverschillen in hun denken en handelen. De egalitaire en transparante Nederlandse cultuur botste algauw met de sterke hiërarchie die je in veel Belgische organisaties terugvindt en waar beslissingen vaak in achterkamertjes en in een ‘petit comité’ tot stand komen. Snel ontstond onderling een groot wantrouwen en veel Belgen en Nederlanders stonden met de rug naar elkaar.
Verborgen agenda’s
Wat de Nederlanders intussen bij de vorige overnamepoging wellicht ook ontdekt hebben, is dat ze bij een mogelijke overname door de Belgen van Bpost te maken zouden krijgen met een puur sang overheidsbedrijf. In België is dat synoniem met een bedrijf dat niet zakelijk en niet rationeel wordt bestuurd. In een Belgisch overheidsbedrijf heeft nagenoeg enkel de politiek het voor het zeggen. Die werkt met heel wat andere, meestal verborgen agenda’s.
Het feit dat destijds in mei van dit jaar het nieuws van de onderhandelingen bewust gelekt werd door een Waalse socialistische politicus was daar het zuiverste voorbeeld van. Zijn partij zag liever niet dat met de komst van de Hollanders Bpost ongetwijfeld een wat meer zakelijker koers zou gaan varen met minder ruimte voor politieke spelletjes. Dus daarom een georkestreerd lek, waardoor de archaïsche Belgische vakbonden onrustig werden en Bpost onmiddellijk plat legden. Bang dat ze waren dat bij een fusie hun verworven rechten en hun machtspositie in gevaar zouden komen. Ook waren ze bang dat de Belgische staat zijn meerderheidsaandeel zou verliezen waardoor het gedaan is met politieke benoemingen en het geven van ‘postjes’ aan mensen die niet veel kunnen, maar wel de juiste mensen kennen…
Tot slot was de opnieuw losgebarsten strijd om PostNL ook een ouderwetse wedstrijd Holland-België met een verlenging. De Belgen hoopten in stilte dat ze het nu wel gingen redden, want nadat ze Delhaize aan Ahold hebben verloren waren ze nu tuk op revanche…
by Evert van Wijk | Cultuurverschillen België Nederland, Geen categorie
Sinds begin juli zit ik in Ierland en ook hier achtervolgen mij de cultuurverschillen tussen België en Nederland. Dit bleek toen ik vorige week in de pub aan de praat raakte met een Nederlander. Ik vertelde hem dat ik net de laatste hand had gelegd aan het manuscript van mijn nieuwe boek Valse Vrienden dat eind september verschijnt en dat gaat over de vaak moeizame relatie tussen Belgen en Nederlanders.
Ik zag dat hij zijn oren spitste en hij schoof naar het puntje van zijn barkruk. “Of hij mij een pint of Guinness kon aanbieden?”, vroeg hij.
“Mag het ook een Murphy’s zijn?”, vroeg ik.
“Natuurlijk”, En hij voegde eraan toe dat hij graag even met mij wilde praten, omdat hij met de gedachte speelde om een Belgische dochteronderneming te starten. Hij had een IT-bedrijf in het zuiden des lands en hij was van daaruit veel sneller in Antwerpen dan in Rotterdam.
Zet bij Belgen niet teveel druk op de ketel
Op aanraden van een vriend had hij een tijdje terug mijn vorige boek gelezen Waarom Belgen niet kunnen voetballen en Nederlanders nooit wereldkampioen worden. Een aantal ervaringen die ik in dat boek beschreef had hij intussen wel herkend. Hij was er intussen van overtuigd dat België inderdaad echt buitenland was. Ook snapte hij heel goed dat hij met een Belgische zakenpartner moest samenwerken, maar hij had nog altijd geen geschikte partner gevonden. Hij werd overal wel vriendelijk ontvangen, maar als het op beslissingen aankwam dan hielden ze plotsklaps de boot af. Misschien zette hij wel teveel druk op de ketel, want hij had gehoord dat je dat bij Belgen niet moet doen. Hij wist eigenlijk niet goed wat je aan ze had.
Zaken doen in België is niet eenvoudig
Wellicht nog eens ten overvloede beaamde ik dat het voor Nederlanders zeker niet eenvoudig is om zaken te doen in België. Je begint al vaak met een achterstand van minimaal 2-0. Vooral ten opzichte van Nederlanders zijn ze behoorlijk wantrouwig. Bovendien moet je veel tijd en een lange adem hebben. Als je daartoe bereid bent, dan is succes zeker mogelijk. Maar vraag je dan wel af of het sop de kool waard is.
Ik bedoel als je toch van plan bent om tijd, geld en veel energie te besteden, vraag je dan eerst af of je dan niet eerder in eigen land blijft? Want zeker als je in België van start gaat, zul je als Nederlandse ondernemer vooral de eerste jaren het gevoel hebben dat de verhouding tussen input en output behoorlijk uit balans is.
Als bierland is België een aards paradijs
Ik proostte op zijn gezondheid en raadde hem aan alvorens een beslissing te nemen, zeker nog even te wachten tot eind september. Tegen die tijd zal Valse Vrienden in de winkel liggen en de tips, do’s & don’ts zullen hem zeker helpen om tot een afgewogen beslissing te komen…, zei ik met een knipoog.

Het was nu aan mij om te bestellen en ik vroeg Helen de glazen nog eens vol te doen. Even later stonden er twee verse pints stout bier voor ons op de bar.
Maar hoe je het ook wendt of keert: als je van bier houdt is en blijft België natuurlijk wel een aards paradijs.
by Evert van Wijk | Cultuurverschillen België Nederland
Zeggen we nu Vlaming of Belg tegen iemand die uit het Nederlandstalige deel van België afkomstig is? Een lastige vraag, die niet echt eenvoudig te beantwoorden is.
Vlamingen voelen zich steeds minder Belg
Vraag je aan een Fries, Zeeuw , Brabander of zelfs Limburger waar hij vandaan komt dan zal hij zeggen: uit Nederland. Stel je dezelfde vraag aan iemand uit Nederlandstalig België dan zegt hij steeds vaker uit Vlaanderen in plaats vanuit België. Door de vele staatshervormingen die België de laatste decennia heeft gehad en waarbij voortdurend taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden werden overgeheveld naar de deelstaten zoals Vlaanderen, voelen Vlamingen zich steeds minder Belg en steeds meer Vlaming. Al is Vlaming of Belg zijn in veel gevallen geen echte keuze, want Vlamingen voelen zich dikwijls beide. Dat laatste was trouwens ook de conclusie van een onderzoek van de Katholieke Universiteit van Leuven. Wat wel opviel was dat de onderzochte groep zich steeds meer met Vlaanderen identificeert De laatste jaren groeide die van 26,5 procent naar 35 procent . De groep die zich vooral Belg voelt, nam dan weer af tot 23 procent.
Vlaming of Belg is ook een politieke keus
Of inwoners van Belgieë zich liever Vlaming of Belg noemen is mede afhankelijk van de politieke overtuiging.Socialisten en de Groenen zijn in het algemeen meer voorstander van het unitaire België en hetzelfde geldt ook voor de Walen al doen de laatsten dat vooral uit economisch opportunisme, bang dat als gevolg van verdere staatshervormingen de geldtransfers van het rijkere Vlaanderen naar het armlastige Wallonië wel eens zouden opdrogen.
Kiezers op partijen als N-VA (in 2016, ten tijde van het schrijven van dit boek de grootste regeringspartij) alsook het Vlaams Belang zijn dan weer voorstander van een onafhankelijk Vlaanderen en zien zich primair als Vlaming in plaats van Belg, terwijl de liberalen van de OVLD en de christendemocraten van CD&V met betrekking tot de Vlaming- of Belgenkwestie dan weer koud en warm blazen naar gelang het hun uitkomt. Tja, Vlaming of Belg? Het antwoord op die vraag is niet eenvoudig, Ook op dit gebied is België een oer-ingewikkeld landje…
by Evert van Wijk | Verkeer, vervoer, fileleed
Bijna de helft van de chauffeurs gebruikt geen richtingaanwijzer om op de snelweg van rijstrook te veranderen. Ook om een zijstraat in te slaan vergeten vier op de tien automobilisten de knipperlichten aan te zetten.Dat stelt mobiliteitsorganisatie Touring op basis van eigen onderzoek.
Mogelijke oorzaken voor dit slordige rijgedrag: Het komt doordat automobilisten met teveel andere dingen bezig zijn tijdens het rijden, zoals bellen. Maar ook veel Belgen kennen de verkeersregels niet.
Veel Belgen gedragen zich op de weg als anarchisten
Wat dat laatste betreft: misschien dat het toch eens tijd wordt om de rijopleidingen te verbeteren, want veel Belgen gedragen zich op de weg als anarchisten. Je moet voortdurend super op je hoede zijn. Ook met de voorrang van rechts regel is het vaak een echt zootje. Soms heb ik de indruk dat veel automobilisten hier ook niet het bestaan van kennen.
Ik denk dat het niet voor niks is dat in België het aantal ongevallen vele malen hoger ligt dan in de ons omringende landen. Tijd dus om er iets aan te gaan doen!