cultuurverschillen België Nederland - Cultuurverschillen België Nederland

Fusie Ahold Delhaize dreigt niet mis te lopen door cultuurverschillen maar door onmogelijke Belgische vakbonden

by Evert van Wijk | Cultuurverschillen actueel, Cultuurverschillen bedrijfsleven België Nederland, Cultuurverschillen België Nederland

De fusie Ahold Delhaize dreigt niet mis te lopen door cultuurverschillen tussen Belgen en Nederlanders, zoals De Volkskrant onlangs schreef, maar door de onmogelijke en destructieve opstelling van de Belgische vakbonden. Wellicht als gevolg hiervan haalde de Delhaize topman, Denis Knoops, zijn bedrijfsdoelstellingen niet en werd hij opzij geschoven.

Alle vergelijkingen met de moeizame cultuurverschillen tussen de Fransen en Nederlanders bij KLM en Air France met die van Ahold en Delhaize lopen aan alle kanten mank. Het enige cultuurverschil dat mogelijk een rol speelt is de machtige positie van de Belgische vakbonden en hun vaak destructieve houding. Nu zijn in Nederland de vakbonden ook geen doetjes, maar daar komt het algemeen bedrijfsbelang toch op de eerste plaats. Dat laatste is in België niet altijd het geval, zoals Denis Knoops heeft mogen ervaren.

Geen moeizame cultuurverschillen tussen Belgen en Nederlanders bij Delhaize Ahold

Denis Knoops had het drie jaar geleden al verbruid bij de vakbonden. Toegegeven, dat kwam deels door zijn onhandige communicatie. Tijdens stakingsacties bestempelde hij toen de Delhaize-medewerkers die werkbereid waren als de ware medewerkers van het bedrijf waarmee hij, tot grote woede van de vakbonden, de stakers diskwalificeerde. Sindsdien is het tussen Knoops en de vakbonden nooit meer goedgekomen. Knoops was voor eeuwig besmet. Dat hij een soort slachtoffer is van cultuurverschillen tussenBelgen en Nederlanders is pertinent onjuist. Het is dan ook volkomen terecht dat dat het Nederlandse management van Ahold ontkent als zou het ontslag van Denis Knoops te maken hebben met die moeizame cultuurverschillen. Er is bij Delhaize en Ahold op dit moment immers absoluut geen sprake van de Belgische en Nederlandse cultuur die met elkaar botsen zoals dat bijvoorbeeld wel bij Air France KLM het geval was. Daar was sprake van Nederlanders die zich gedroegen als olifanten in een porseleinkast, geen respect hadden voor hiërarchie en andersom Fransen die met hun politieke spelletjes geen oog zouden hebben voor het bedrijfsbelang door te gaan staken op momenten dat het dubbel zo schadelijk zou zijn voor het bedrijf. Nee, hier bij Delhaize ging het om een conflict tussen een Belgische manager met Belgische vakbonden zoals er jaarlijks zovelen in België van zijn.

Belgische vakbonden hebben een ongenaakbare machtspositie

Nu valt niet uit te sluiten dat in de toekomst het Nederlandse management wel met een groot cultuurverschil te maken krijgt als het misschien van wat nabijer kan ervaren hoe onmogelijk de Belgische vakbonden zijn. Nu hebben in vergelijking met Nederland de Belgische vakbonden historisch altijd een heel sterke positie gekend. Toen heel Nederland nog onder de koe zat, was België na het Verenigd Koninkrijk het eerste land op het Europese continent dat in de 19e eeuw zijn intrede deed in het industriële tijdperk. Door de uitwassen van het kapitalisme hebben de Belgische vakbonden hun bestaansrecht toen dubbel en dwars bewezen. Tot aan de dag van vandaag hebben zij daar een sterke positie aan overgehouden. Maar tijden veranderen. Al willen de Belgische vakbonden dat niet inzien. Bang dat ze zijn dat anders hun bijna ongenaakbare machtspositie wel eens aangetast zou kunnen worden.

De vakbond spelen met de centen van een ander sinterklaas

Dat die machtspositie van de Belgische vakbonden zo onaantastbaar is, komt mede doordat in tegenstelling tot Nederland bijna iedere Belgische werknemer lid is van de vakbond. Maar het vakbondslidmaatschap kost in België ook bijna geen drol. Bovendien wordt het overgrote deel van het lidmaatschap vergoed door een verplichte werkgeversbijdrage. Voor het luttele bedrag dat je uiteindelijk zelf op tafel moet leggen, krijg je als vakbondslid heel wat voor terug. Je kunt er je kinderen voor een appel en een ei mee naar zomervakantiekampen sturen. Ook helpen de vakbonden je met allerlei administratieve zaken, zoals het invullen van je belastingbiljet of het aanvragen van subsidies. Maar de meeste klantenbinding hebben de bonden doordat ze de werkloosheidsuitkeringen aan hun leden betalen, mochten die plotsklaps werkloos worden. Natuurlijk betalen de bonden die niet uit eigen zak. Het is wat je noemt een sigaar uit eigen doos. Want ze krijgen dat geld eerst van de overheid en storten het, na afhouding van een percentage, door aan de uitkeringsrechthebbenden. Maar dankzij deze omslachtige constructie denken veel vakbondsleden dat hun vakbond als een soort sinterklaas de uitkeringscheque betaalt. Net als bij kleine kinderen die van de goedheiligman cadeautjes krijgen, kun je dan als vakbond natuurlijk niet meer kapot.

Belgische vakbonden hanteren het conflictmodel

Dan is er nog een andere verklaring waarom de vakbonden zo sterk staan in België. In tegenstelling tot Nederland is er in België veel meer machtsafstand. Het is een katholiek land dat overheerst en onderdrukt is geweest. Hierdoor is er veel meer hiërarchie dan in het egalitaire Nederland dat zijn waarden en normen veel meer ontleent aan het calvinisme. Nederlanders geloven ook veel meer in het consensusmodel. In de strijd tegen het water moet er immers gepolderd worden en daarin is iedereen gelijk. In België is eerder sprake van een conflictmodel. Een model dat stamt uit de 19e eeuw maar dat door de vakbonden maar al te graag in stand wordt gehouden.

De vraag is echter of de Belgische bonden er slim aan hebben gedaan om bij Denis Knoop zo het poot stijf te houden. De Nederlanders willen immers resultaten zien. Daarom is het zo goed als zeker dat het Nederlandse management van Ahold er wellicht bovenop gaat zitten. Pas dan en niet eerder zullen de cultuurverschillen tussen Belgen en Nederlanders zich echt manifesteren.

Over de auteur

Evert van Wijk is Nederbelg en woonde de voorbije 30 jaar afwisselend in Vlaanderen en Nederland. Hij is auteur van verschillende boeken over cultuurverschillen tussen België en Nederland. Zijn laatste boek, Valse Vrienden, verscheen eind 2016. Het is uitgegeven bij Scriptum.nl en verkrijgbaar bij de betere boekhandel.Voor meer informatie: cultuurverschillenbelgienederland.nl Hij houdt ook een blog bij over dit onderwerp dat aan deze website verbonden is.

Een Vlaams-Nederlandse confederatie is onzinnig en onwenselijk

by Evert van Wijk | Cultuurverschillen België Nederland

Een Vlaams-Nederlandse confederatie is niet alleen onzinnig maar ook onwenselijk. Het zal veel mensen in Vlaanderen en Nederland diep ongelukkig maken. Samen in een confederatie is bovendien tegennatuurlijk. Er zijn immers geen twee staten in Europa die zo van elkaar verschillen als Nederland en de deelstaat Vlaanderen.

Nederland lijkt qua ruimtelijke ordening weinig op Vlaanderen., Maar Vlaanderen lijkt op dit vlak wel sprekend op Wallonië

Op het vlak van ruimtelijke ordening lijken Vlaanderen en Wallonië sprekend op elkaar.

Op naar een Vlaams-Nederlandse confederatie. Zo luidde de titel boven een artikel dat eerder in het Vlaamse internettijdschrift Doorbraak verscheen en dat ging over de op 7 juli door de Vlaamse regering goedgekeurde strategienota Vlaanderen – Nederland. Maar laten we alsjeblieft niet samen in een confederatie gaan, want ik ben er zeker van dat die zowel Vlamingen als Nederlanders heel ongelukkig zal maken.

Vlaanderen en Nederland gezamenlijke cultuur, hoezo?

Prachtige frasen, die ik al 30 jaar met een zekere regelmaat hoor weerklinken: Vlaanderen en Nederland zijn niet alleen door taal en cultuur gebonden, maar de lage landen zijn ook gelegen aan dezelfde Rijn-Schelde delta. Dat we door taal en cultuur gebonden zijn klopt tot op zekere hoogte. Al moeten we ook daar niet te lyrisch over doen. Wie bijvoorbeeld eigentijdse schrijvers uit Nederland en Vlaanderen zoals een Mulisch, Claus, Op de beeck of Wieringa met elkaar vergelijkt, zal dat meteen snappen. En ook in onze geschiedenis vanaf de tachtigjarige oorlog hebben we weinig gemeenschappelijks. De zuidelijke lage landen zijn in die periode overheerst geweest door vele bezetters en het uiteindelijke koninkrijk België was vanaf het begin een kunstmatig ‘verzinsel’. Dit in tegenstelling tot het koninkrijk der Nederlanden dat zich de voorbije 400 jaar op een organische manier tot een zelfbewuste natiestaat heeft kunnen ontwikkelen.

Ongezonde rivaliteit Vlaanderen Nederland

Vooral door de compleet verschillende historische achtergrond gedurende de laatste vier eeuwen is samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland niet altijd gemakkelijk. Denk aan het eeuwige gesteggel over de uitdieping van De Schelde, de concurrentiestrijd tussen de havens van Rotterdam en Antwerpen, het gedonderjaag over de IJzeren Rijn, de Fyra en ga zo maar door.

Daarnaast is er tussen Vlaanderen en Nederland vaak sprake van een ongezonde rivaliteit. Nederlanders gedragen zich ten opzichte van Vlamingen vaak als de slimmere oude broer die dat sullige nakomertje van een Vlaming niet voor vol aanziet. Met zo’n opstelling maak je je niet bepaald sympathiek. Als reactie daarop zullen veel Vlamingen uit een soort revanchistische gevoelens die arrogante Hollander in het geniep bij zijn ballen proberen te pakken, zodra zich de mogelijkheid voordoet. Die Hollanderhaat als gevolg van het vaak arrogante en tactloze optreden van de Nederlanders kan soms zulke ongezonde vormen aannemen dat beide landen echt kansen laten liggen als het op succesvolle samenwerking aankomt. En dat is jammer!

Samenwerking Vlamingen en Franstaligen ligt meer voor de hand

Eigenlijk zou samenwerking tussen Vlaanderen en Franstaligen veel meer voor de hand liggen, ware het niet dat het superioriteitsgevoel van de Franstaligen weer een sta-in-de-weg is. Franstaligen voelen zich een product van de verlichting. Van de grande culture Francaise en dat is niet besteed aan die Vlaamse boertjes van buiten. Dat maakt dat België altijd een kunstmatig tweelandenland is geweest, zoals Guy Tegenbos van De Standaard altijd zegt.

Toch lijken Vlamingen en Franstaligen meer op elkaar dan ze willen toegeven. Wie kijkt naar de scores van Vlamingen en Walen op bijvoorbeeld de dimensies Machtsafstand en Onzekerheidsvermijding van cultureel onderzoeker Geert Hofstede, ziet dat Vlaanderen veel dichter bij Wallonie/Brussel en Frankrijk aansluit dan bij Nederland.

	Machtsafstand	Individualisme	Masciluniteit	Onzekerheidsvermijding
Nederland	38	80	14	53
Vlaanderen	61	78	43	97
Brussel-Wallonie	67	72	60	93
Belgie	65	75	54	94
Frankrijk	68	71	43	86

Schaal: 0 tot 100: Hoe hoger de score hoe meer belang aan een dimensie wordt gehecht. De precieze waarde van de score is niet zo van belang. Wel het patroon. De scores maken duidelijk dat niet alleen de gemiddelde Waal, maar ook de gemiddelde Vlaming in zijn manier van denken, doen en beleven meer op de gemiddeld Fransman dan op de gemiddelde Nederlander lijkt.

Vlaanderen moet oppassen om geen mini-België te worden

Vlamingen zijn net als hun Waalse broeders Bourgondiërs. Desondanks hebben veel Vlamingen de neiging om zich meer te zien als een soort mengeling van Germaanse en Latijnse invloeden. Dat ze qua denken en doen meer aansluiten bij een soort neoliberale Angelsaksische denken, terwijl Walen een veel meer Latijnse, oud-socialistische ingesteldheid hebben. Sommige Vlamingen zullen het niet leuk vinden, maar dit zelfbeeld klopt niet. Vlamingen zijn Latijnen. In hun manier van leven en van organiseren. Vlaanderen moet bovendien oppassen dat het niet steeds meer op een mini-belgië begint te lijken. Met een regelgeving die vast dreigt te lopen waardoor je als ondernemer soms nog amper een schop in de grond kan steken. Ook telt de Vlaamse overheid maar liefst 86 agentschappen. Het gaat om grote jongens zoals de VDAB en VRT, maar ook op kleintjes, zoals de Plantentuin van Meise of de Limburgse Reconversiemaatschappij (LRM). Zo lijkt Vlaanderen steeds meer op België met dezelfde koterij aan structuurtjes en bijbehorende postjes waar je iemand als wederdienst een plezier mee kunt doen. Vlaanderen moet oppassen om geen mini-Belgi te worden

Over koterijen gesproken: wie in België de taalgrens oversteekt ziet ook op dat terrein dat er aan beide kanten maar een beetje op los is gebouwd. Aan beide zijden van de taalgrens dezelfde architectonische chaos. Ook in die zin lijken Vlaanderen en Wallonië op elkaar. Steek je echter de Nederlandse/Belgische grens over dan is dat meteen afgelopen met die bouwkundige chaos. Al vinden veel Vlamingen de Nederlandse ruimtelijke ordening juist een beetje te steriel. Ook zullen velen net als de Fransen blijven zweren bij een AZERTY toetsenbord in plaats van het Nederlandse en Angelsaksische QWERTY…

Evert van Wijk (1954) is CEO van https://www.mediatrainingbenelux.nl en https://www.mediatraining.be . Hij woont en werkt afwisselend in België, Nederland en Ierland. Hij is auteur van diverse boeken over cultuurverschillen België-Nederland. Hij houdt daarover ook een blog bij op https://cultuurverschillenbelgienederland.nl

Waarom Thierry Baudet zich niet laat framen door de VRT

by Evert van Wijk | Cultuurverschillen actueel, Cultuurverschillen België Nederland, Cultuurverschillen en politiek

Dat Thierry Baudet, de rechtse nieuwbakken Nederlandse parlementariër, zich ook door de VRT niet zo gemakkelijk laat framen, was toch even een verrassing voor Bart Schols, de anchorman van de Vlaamse talkshow De Afspraak. Hij schrok zich een hoedje toen Thierry Baudet hem meteen lik op stuk gaf toen de tv-presentator hem probeerde weg te zetten als vrouwonvriendelijk.

Ook Vlaamse journalisten hebben het vaak moeilijk met de Nederlandse assertiviteit

Die Nederlandse assertiviteit, daar blijken ook Vlaamse journalisten het moeilijk mee te hebben, zoals u in dit filmpje hieronder kunt zien.

Thierry Baudet liet het duidelijk niet over zijn kant gaan om al vanaf de introductie te worden weggezet als de vrouwonvriendelijke boeman. Het is alweer zo’n twaalf jaar geleden dat ik iets soortgelijks heb gezien toen de journalist Joël De Ceulaer de politicus Filip Dewinter als een idioot probeerde te framen in het zondagse debatprogramma de 7e dag. Ook toen kwam die boemerang ongenaakbaar hard terug bij meneer De Ceulaer. Immers: debatteren doe je op inhoud en niet door iemand persoonlijk te beledigen en te schofferen. Zels als die persoon Filip Dewinter heet…

Zie hieronder het filmpje met Dewinter en De Ceulaer

Heeft Filip Dewinter zich door Pim Fortuyn laten inspireren?

Eigenlijk is het in Nederland sinds Pim Fortuyn redelijk een usance dat politici het niet meer pikken als ze door een reporter geframed worden. En ik vermoed dat Filip Dewinter zich destijds ook door Fortuyn heeft laten inspireren toen hij Joël De Ceulaer alle kanten van de 7dag-studio heeft laten zien.

Maar toch… in het algemeen gesproken zijn in Vlaanderen de politici nog redelijk braaf. Meestal laten ze zich zonder mokken allerlei dingen in de mond leggen die ze niet eens gezegd hebben. Een Liesbeth-Imbootje, noem ik dat tijdens mediatraining. Toen zij, Liesbeth Imbo, dus, nog ankervrouw was bij Terzake en het radioprogramma De Ochtend, had ze er een handje naar om op het eind van een gesprek haar gasten verkeerd of onvolledig samen te vatten. Hierdoor liet ze bij de kijker de indruk na dat hij of zij iets totaal anders had gezegd. En als je dit dan als studiogast braafjes over je kant laat gaan, dan denkt de kijker/luisteraar dat je daar dan ook mee instemt…

De grens tussen assertief en agressief is ook cultureel bepaald

Ook Nederlandse journalisten proberen wel eens zo’n Liesbeth-Imbootje bij hun radio- of tv-gasten. Maar zeker goed gemediatrainde politici zullen dat niet zomaar over hun kant laten gaan. Alvorens ze worden weggedraaid zullen ze nog snel iets roepen in de trant van ‘dan heeft u toch niet goed geluisterd’ of zoiets. In die zin vind je ook de cultuurverschillen tussen België (Vlaanderen) en Nederland in de praatprogramma’s op radio en tv terug. Nederlanders zijn assertiever en laten zich minder snel ongewenste uitspraken in de mond leggen. Anderzijds ervaren Vlamingen het als onbeleefd om tegen je gastheer of -vrouw bezwaar te maken. Ze zien dat als een confrontatie en die gaan ze omwille van de pais en vree liever uit de weg… Wat in Nederland assertief is, is in Vlaanderen agressief. In die zin kun je gerust zeggen dat de grens tussen assertiviteit en agressiviteit ook cultureel bepaald is…

Over de auteur

België heeft heel andere debatcultuur dan Nederland

by Evert van Wijk | Cultuurverschillen België Nederland

België en Vlaanderen hebben een heel andere debatcultuur dan Nederland. Dat is wellicht ook de verklaring waarom in Nederland mijn boek Valse Vrienden behoorlijk wat meer media-aandacht heeft gehad van krant, radio en televisie dan in België. Wellicht komt dit omdat Valse Vrienden op het vlak van de wederzijdse (on)hebbelijkheden de geit en de kool niet spaart. Van, laten we zeggen, die Nederlandse directheid, daar houden Belgen niet zo van…

Heeft de Nederlandse koopmansgeest ermee te maken?

Ik had mijn uitgever hier van tevoren al voor gewaarschuwd. Vlamingen houden er niet van om een spiegel voorgehouden te krijgen en zeker niet door een Nederlander.

Andersom vinden Nederlanders het wel spannend als een buitenstaander hun volksaard analyseert. Het kan immers geen kwaad om te weten hoe buitenlanders tegen je (on)hebbelijkheden aankijken, vinden Nederlanders want daar kun je alleen je voordeel mee doen. Of daar de Nederlandse koopmansgeest iets mee te maken heeft, weet ik niet. Al is het natuurlijk wel handig om te weten wat je reputatie is als je met een buitenlander zaken gaat doen.

In de debatcultuur botst de Calvinistische met de katholieke cultuur

Het zou me ook niet verbazen dat de calvinistische cultuur er ook een beetje mee tussen zit dat onze debatcultuur zo verschilt. De calvinistische cultuur is nu eenmaal wat opener en minder macho en hiërarchisch dan de meer katholieke Belgische cultuur. Hierdoor botst het ook vaak tussen Nederlanders en Belgen, zo stel ik vaak vast als ik bij bedrijven daarover workshops geef. In de Nederlandse debatcultuur kun je perfect van mening verschillen, zonder dat de persoonlijke relatie daar onder lijdt. In de Belgische debatcultuur ziet men een verschil van mening daarentegen sneller als een persoonlijke afwijzing.

Ik herinner me in dit verband nog goed een telefoongesprek dat ik met de redactie van de Belgische krant De Standaard voerde, dat ongeveer als volgt ging:

‘Dag mevrouw, ik heb van de uitgever begrepen dat u een recensie-exemplaar van mijn boek heeft aangevraagd en ik vroeg me af of jullie daar nog iets over gaan schrijven?’

‘Het spijt me, meneer Van Wijk, maar we gaan er geen aandacht aan besteden.’

‘Jammer,’ antwoordde ik, ‘maar mag ik misschien weten waarom u tot die keuze bent gekomen?’

‘Jazeker, meneer Van Wijk. We hebben hier intern behoorlijk lang over gediscussieerd, maar we zijn tot de vaststelling gekomen dat uw boek een aaneenschakeling is van clichés. We vinden dat u met uw boek alleen maar open deuren intrapt.’

‘Tja,’ antwoordde ik, ‘als dat uw mening is, waarom schrijft u die dan niet op in een recensie? Daar zijn recensies toch voor?’

‘Nee, toch niet. We gaan er niet over schrijven, omdat dit boek te weinig toevoegt…’

Ik voelde dat het geen zin had om het gesprek voort te zetten. Ik bedankte haar voor haar toelichting, maar mijn conclusie was duidelijk. Ik was net weer getuige geweest van een belangrijk cultuurverschil. In België zwijgt men een onwelgevallig boek liever dood, terwijl men in Nederland er juist een debat over aangaat…

Zakelijke cultuurverschillen België Nederland vallen zelfs Chinezen op

by Evert van Wijk | Cultuurverschillen bedrijfsleven België Nederland, Cultuurverschillen België Nederland

Zakelijke cultuurverschillen tussen België en Nederland zijn zo groot dat die zelfs Chinese zakenmensen al heel snel opvallen. Dat bleek toen ik vorige week aan de praat raakte met een Chinese zakenvrouw die sinds 2013 vanuit een handelskantoor in Antwerpen veel zaken doet met Belgen, Nederlanders, maar ook Duitsers en Fransen.

Ik ontmoette deze Chinese dame tijdens de nieuwjaarsreceptie van het Antwerpse kantoor van Deloitte Belgium waar ik die avond een lezing gaf over zakelijke cultuurverschillen tussen België en Nederland.

Toen ik haar vroeg wat ze deed, legde zij me uit dat ze Europese en Chinese bedrijven met elkaar in contact brengt. Dit om na te gaan of ze met elkaar zaken kunnen doen.

Overbruggen van zakelijke cultuurverschillen België Nederland

Toen deze Chinese dame vroeg wat ik deed, vertelde ik haar met enige schroom dat ik me o.a. bezig houdt met het overbruggen van de zakelijke cultuurverschillen tussen Belgische en Nederlandse bedrijven en dat dit haar als Chinese waarschijnlijk wel vreemd in de oren zal klinken.

Ik deed er nog een schepje bovenop door te zeggen dat ik er zelfs boeken (Valse Vrienden) over schreef. Dat veel buitenlandse bedrijven kiezen voor een Benelux-structuur, maar dat die vooral in hun marketing- en sales-teams vaak tot de nodige problemen leidt als gevolg van die cultuurverschillen.

Zakelijke cultuurverschillen binnen Europa

Tot mijn verbazing begreep ze meteen waar ik het over had. Zij vertelde me dat ze met zowat alle Europese nationaliteiten zaken deed. De zakelijke cultuurverschillen tussen Nederlanders en Belgen had zij zelf inderdaad ook als gigantisch ervaren.

Zo had ze vastgesteld dat het beslissingsproces in Belgische organisaties vaak langer is dan in Nederlandse bedrijven. Ook was het voor haar niet altijd duidelijk wie er in Belgische organisaties beslissingen nemen.

Cultuurverschillen tussen Fransen en Duitsers

Na afloop van mijn lezing sprak ik haar weer. Ofschoon haar Nederlands nog niet helemaal comme si comme ça was, had ze naar eigen zeggen mijn verhaal goed kunnen volgen.

Of ze voor haar komst naar Europa wist dat er onderling zulke grote zakelijke culturele verschillen bestaan, vroeg ik haar? Het was haar wel verteld, antwoordde ze.

Zo was ze zich bewust van een aantal culturele verschillen tussen Fransen en Duitsers. Ook wist ze dat Nederlanders redelijk direct waren, maar dat de verschillen tussen België en Nederland zo groot waren, dat was aanvankelijk toch een heel grote verrassing.

Liever zaken doen met Nederlanders dan met Belgen?

Op de vraag of ze liever met Nederlanders dan met Belgen zaken doet, hield ze zich heel diplomatiek op de vlakte. Wel wilde ze kwijt dat de manier waarop Belgen en Fransen zaken doen veel overeenkomsten met elkaar hebben en dat hetzelfde geldt voor Nederlanders en Duitsers.

Maar wat Chinezen en Belgen wel met elkaar gemeen hebben, is dat het opbouwen van een vertrouwensrelatie in België net als in China van groot belang is, terwijl dat naar haar gevoel in Nederland wat minder belangrijk is.

« Older Entries

Next Entries »