Interculturele samenwerking - Cultuurverschillen België Nederland

Belgen of gebelgd? Wie zijn nu de dikke nekken?

by Evert van Wijk | Cultuurverschillen actueel, Cultuurverschillen België Nederland, Cultuurverschillen en politiek, Staatsstructuur en economie

Kent u het werkwoord ‘belgen’? Of het voltooid deelwoord ‘gebelgd’? Volgens ene heer P.H. Schröder wil dat zeggen: boos, geërgerd. Gebelgd is eigenlijk het voltooide deelwoord van het werkwoord belgen, dat vroeger sterk was, zoals nog blijkt uit de vorm (ver)bolgen, maar dat later zwak geworden is. Belgen is afgeleid van het zelfstandig naamwoord balg, zoals in het woord blaasbalg. De eigenlijke betekenis van belgen is: opzwellen. Het zijn dus niet de Nederlanders, maar de Belgen die zich dikker voordoen dan ze eigenlijk zijn. Ofwel: wie zijn er nu de dikke nekken…?

Misplaatst superioriteitsgevoel jegens de Vlamingen

Als Nederbelg heb ik nooit goed gesnapt waarom de Vlamingen zich altijd zo hebben laten ‘belgen’ door hun Franstalige landgenoten. Andersom heb ik nooit begrepen waarom die Franstaligen de Vlamingen voortdurend lopen te jennen? Hebben ze misschien last van een misplaatst superioriteitsgevoel jegens de Vlamingen?

Wel vrij maar niet gelijk

Natuurlijk zijn de Vlamingen niet de grote representanten van de ‘culture française’. Daarvoor moet je bij hun Franstalige zuiderburen zijn. In de ogen van de superieure Franstaligen zijn de Vlamingen maar een hopeloos moerasvolkje. Net als de Nederlanders zijn ze als een soort reservebatavieren ooit met behulp van een vlot de rivier afgezakt en in deze contreien beland. Vlamingen zullen net als Nederlanders nooit iets begrijpen van de verlichte Franstalige cultuur.

Vlamingen waren wel vrij, maar niet gelijk

Vrijheid, gelijkheid en broederschap heeft nooit voor de Vlamingen gegolden. Ook toen België in 1830 een zelfstandig koninkrijk werd. Op papier was afgesproken dat Vlaanderen eentalig Nederlands zou zijn, Wallonië eentalig Frans en Brussel tweetalig. Maar de Vlamingen waren op papier wel vrij, maar niet gelijk. Niet politiek, niet taalkundig, noch sociaaleconomish. De oude Franstalige machtsstructuren bleven in stand. Ook nu nog heeft de Franstalige elite zich daar nooit bij neer wensen te leggen.Een verenigd Europa is nog ver weg. Met de state of mind van de Franstaligen is dat misschien maar goed ook.

Evert van Wijk is auteur van ondermeer Valse Vrienden, een boek dat gaat over cultuurverschillen tussen Belgen en Nederlanders en hoe je die interculturele samenwerking tussen België en Nederland kunt verbeteren.

Valse vrienden

by Evert van Wijk | Vooroordelen België Nederland

Het schijnt een waar gebeurde anekdote te zijn: een Nederlandse voorzitter die, tijdens een vergadering waaraan Vlamingen en Nederlanders deelnemen, vraagt of iedereen zijn tas wil meenemen omdat ze moeten uitwijken naar een andere zaal. De Nederlanders nemen hun boekentassen mee en de Vlamingen hun koffiemokken…

Valse vrienden; niet alleen figuurlijk, maar ook letterlijk

Valse vrienden zijn dat: dezelfde woorden die een totaal andere betekenis hebben. Er zijn meer voorbeelden te bedenken. Wat denkt u van poepen? Als een Vlaming tegen zijn nieuwe Nederlandse vriendin zou zeggen dat hij zin heeft om eens een lekker partijtje met haar te poepen dan zal zij hem waarschijnlijk maar een pervers ventje vinden. Poepen is in Nederland immers een wat platte zegswijze voor zich te ontlasten, terwijl het in Vlaanderen een wat Bargoense uitdrukking is voor de liefde bedrijven.

Als ne Ollander je niet bedrogen heeft

Maar Valse vrienden zijn we niet alleen in de taal. Ook in de onderlinge relaties loopt het tussen Noord en Zuid vaak niet lekker. De Nederlanders hebben dat in het begin niet altijd door, want ze vinden die Belgen meestal wel koddig. Maar tegelijk heeft die Nederlander vaak een soort superieure houding waarmee hij de Belg tegen zich in het harnas jaagt. Het gevolg is een behoorlijke portie gereserveerdheid en wantrouwen bij de Belg jegens de Ollanders. Wie kent niet het weinig flatteuze Vlaamse gezegde: “als een Nederlander je niet bedrogen heeft dan is hij het vergeten.”

Nee, Belgen vinden Nederlanders in de regel niet leuk en de Nederlanders beseffen vaak onvoldoende dat zij dat dikwijls over zichzelf afroepen.