by Evert van Wijk | Cultuurverschillen België Nederland
Ik was vrijdag op de eerste editie van de Belgian boatshow in het Nederlandse Breskens. Dat het een Belgian boatshow was en geen Dutch Boatshow werd al meteen duidelijk toen een vriendelijke Vlaamse dame mij vroeg of ik me wilde registreren. Dat moest op een van de twee aanwezige computers die bij de ingang stonden opgesteld. Het enige probleem was echter dat er geen QWERTY maar AZERTY toetsenborden aan de twee pc’s hingen. Hierdoor liep de registratie van de vele honderden bezoekers helemaal in het honderd.
In Nederland kennen ze geen AZERTY. Wel QWERTY. Net als op Engelse en Amerikaanse pc’s. In België hebben ze AZERTY, net als in Frankrijk. Ook dat is een cultuurverschil tussen België en Nederland.
Waar zit het @pestaartje?
Dat de letters op AZERTY- en QWERTY-toetsenborden op een andere plaats staan is nog wel overkomelijk. Maar als je een punt of een @pestaartje wilt zetten, dan moet je bepaalde combinatietoetsen indrukken en dan ontstaan de problemen. Zeker op het moment als je je emailadres wilt invullen. Het lukte mij in ieder geval van geen kanten. Net als de man die naast me op een andere computer bezig was. Hij vloekte binnensmonds, vroeg aan mij of ik wist waar het @penstaartje te vinden was, maar meewarig antwoordde ik hem dat ik met exact hetzelfde probleem worstelde.
Ik kwam er niet uit en lichtelijk geïrriteerd riep ik ten einde raad de hulp in van een van de aanwezige hostessen. Intussen werd de rij achter ons langer en langer.
Investeren in QWERTY-toetsenborden is niet nodig?
“Waarom ze geen QWERTY-toetsenborden hadden?”, vroeg ik de hostess, terwijl ze mijn gegevens intikte.
“Tja, die hebben we niet in Vlaanderen”.
“Maar u bent nu niet in Vlaanderen, maar in Nederland en daar gebruiken ze geen AZERTY-toetsenborden”, zei ik ironisch.
Ze glimlachte vriendelijk, maar antwoord geven deed ze niet. Ik was echter niet van plan om op te geven en zei. “ u investeert hier in een botenshow, u laat een grote luxe feesttent bouwen, u richt hier de boel feestelijk in met fraaie planten en leuke zitjes, maar u vindt het niet nodig om te investeren in twee QWERTY-toetsenborden?”
Heel even keek ze me aan om vervolgens met neergeslagen ogen te stamelen: “maar zo ingewikkeld zijn die AZERTY-borden toch niet meneer?”
Extra zout in de AZERTY -wonde
Eigenlijk had ik wel een beetje met haar te doen, Toch kon ik niet nalaten om nog wat extra zout in de wonde te wrijven. “Als u nu in China een botenshow gaat organiseren, hangt u dan ook een AZERTY-bord aan die computers, of zorgt u dan voor een toetsenbord met Chinese karakters?”
Haar glimlach was intussen verdwenen en ze bleek klaar te zijn met het invullen van mijn gegevens. Strak naast me heen kijkend gaf ze zonder nog een woord te zeggen een printopdracht.
De bedoeling zou zijn dat nu mijn toegangskaart door een van de aanwezige printers zou worden uitgespuwd, maar er gebeurde niks.
Zenuwachtig begon ze op allerlei knopjes te drukken, maar het apparaat weigerde resoluut. “Misschien was het een Nederlandse printer en was ie niet compatibel met AZERTY”, mompelde ik nog net verstaanbaar voor haar.
Ze wierp me een dodelijke blik toe waarop ik haastig toevoegde dat dit maar een grapje was. Ik zou straks wel terugkomen als de printer het weer deed en ik maakte me snel uit de voeten door snel naar binnen te gaan.
Ik bleek trouwens niet de enige te zijn bij wie het geduld op was. Ook de mensen achter mij hielden het voor gezien en gingen zonder dat hun een strobreed in de weg werd gelegd naar binnen.
Een Post-It briefje met instructies
Toen ik een uurtje later de bootshow verliet kon ik niet nalaten om toch nog even te kijken hoe het bij de bezoekersregistratie eraan toeging. De verwarring bleek nog altijd even groot al zag ik wel dat er nu op beide schermen een Post-It briefje was geplakt met instructies hoe je het @pestaartje en de punt moest vormen. Maar de meeste mensen hadden duidelijk geen zin om in de queue te staan en gingen zonder registratie naar binnen.
De vraag waarom de organisatie van de Belgian Boatshow niet voor QWERTY-toetsenborden had gezorgd bleef onbeantwoord. Misschien had men er gewoon niet bij stil gestaan dat AZERTY-toetsenborden in Nederland niet gebruikt worden. Ook dat heeft alles te maken met cultuurverschillen. Maar het gevolg is wel dat hierdoor kostbare marktinformatie voor de organisatie van deze botenshow verloren is gegaan. Ik ben zo goed als zeker dat ze dit bij volgende edities zeker niet meer zal gebeuren…
Over de auteur
Evert van Wijk is Nederbelg en woonde de voorbije 30 jaar afwisselend in Vlaanderen en Nederland. Hij is auteur van verschillende boeken over cultuurverschillen tussen België en Nederland. Zijn laatste boek, Valse Vrienden, verscheen eind 2016. Het is uitgegeven bij Scriptum.nl en verkrijgbaar bij de betere boekhandel.Voor meer informatie: cultuurverschillenbelgienederland.nl Hij houdt ook een blog bij over dit onderwerp dat aan deze website verbonden is.
by Evert van Wijk | Cultuurverschillen België Nederland, Geen categorie
Kent u het schrijnende verhaal van Karel De Rycke? Hij was oorlogsburgemeester in het Oost-Vlaamse Asper bij Gavere. Volgens de Belgische staat een zogenaamde inciviek, of liever nog, een zwarte, omdat hij tijdens WO II met de vijand geheuld zou hebben. Hij was een van de 100.000-den slachtoffers van de Vlaamse repressie die net na WO II een ongekende opflakkering kende. Want voor eens en altijd moest maar eens met dat opstandige Vlaamse rapaille worden afgerekend. Nadat eerst zijn huis was geplunderd en zijn bezittingen verbeurd waren verklaard werd hij bij verstek ter dood veroordeeld, maar hij dook onder en vluchtte naar het veilige Ierland. Had Karel De Rycke destijds in Nederland gewoond dan had hij ongetwijfeld gewoon burgemeester kunnen blijven. Sterker nog: misschien had hij nog een lintje van de koningin ontvangen, juist vanwege zijn uiterst ‘civieke’ gedrag.
Aanvankelijk een successtory
Een Vlaamse vriend stelde me onlangs een zojuist verschenen publicatie ter hand met daarin de levensloop van Karel De Rycke. Die was zijn opa. Aanvankelijk was het leven van Karel De Rycke een successtory. Een hardwerkende en innovatieve ondernemer en een van de succesrijkste kippenfokkers en eierproducenten van België. Karel De Rycke ging al in de jaren twintig van de vorige eeuw op studiereis naar Amerika om de beste op zijn gebied te zijn en te blijven.
Hij stelde in zijn kippenbedrijf vele mensen te werk. Daarnaast had hij ook een schrijnwerkersbedrijf waar hij ondermeer bedden vervaardigde. Ging het wat minder in de eieren of andersom dan hoefde hij geen mensen te ontslaan want die konden dan in het bedrijf tewerk worden gesteld waar hij op dat moment de meeste handjes nodig had. Hij was graag gezien, mede omdat hij een goed werkgever was. Hij kreeg dan ook brede steun toen hij tot burgemeester van Asper werd verkozen.
Karel De Rycke begaf zich op hellend vlak…
Toen brak de oorlog uit. De bezetter wilde dat hij ook aan de Wehrmacht zou leveren. Hij had geen keus. Want bij weigering zou hij in het beste geval de gevangenis indraaien en zijn werk weigerend personeel zou wellicht naar Duitsland zijn afgevoerd. Maar de Belgicistische rechters zagen dat anders. Door te leveren aan de Duitsers begaf de ondernemer en oorlogsburgemeester zich op een hellend vlak. En de levering van bedden was in hun ogen even erg als het leveren van wapens en munitie waardoor hij na de oorlog tot de dood werd veroordeeld.
Sokken leveren aan de moffen of opkrassen
Ook mijn grootvader was voor WO II ondernemer, maar dan in Nederland. Hij was sokkenfabrikant. Als gevolg van een noodlottig verkeersongeval overleed hij vroegtijdig. Mijn grootmoeder zette de fabriek voort. Ik herinner me de verhalen dat ook zij voor de keuze werd gesteld: of sokken leveren aan de moffen of opkrassen. Mede omdat ze zich verantwoordelijk voelde voor het personeel besloot ze sokken aan de bezetter te leveren. Net als Karel De Rycke voorkwam ze hiermee dat het personeel in Duitsland te werk werd gesteld. Mijn toen mijn nog piepjonge vader die omwille van de oorlog zijn textielopleiding had moeten afbreken, werkte inmiddels ook in het bedrijf. Toen de oorlog voorbij was, nam hij de sokkenfabriek over en ging hij de lokale politiek in. Jarenlang was hij naast fabrikant eerste schepen (wethouder) en plaatsvervangend burgemeester. Het feit dat mijn oma ook voor de Duitsers sokken had geproduceerd had geen negatieve invloed op het maatschappelijke aanzien van onze familie.
België: 242 Nederland: 39 executies
Mijn Vlaamse vriend en nazaat van Karel De Rycke, liet mij onlangs weten dat als gevolg van de snoeiharde repressie vele Vlamingen in die eerste naoorlogse periode onschuldig geëxecuteerd werden. Er waren meer dan 400.000 dossiers tegen de zogenaamde “incivieken” opgemaakt. Veelal mensen die alleen maar het beste voor hadden met hun medemens en met Vlaanderen. Maar het hebben van een abonnement op de Vlaamse krant De Standaard was in die tijd vaak al genoeg om vervolgd te worden. Er werden 242 doodstraffen effectief uitgevoerd.
In Nederland waar men ook niet zachtzinnig was voor het heulen met de vijand, werden slechts 39 executies uitgevoerd.
Waarom kwamen de Vlamingen niet tegen die repressie in opstand?
Wat ik als Nederlander nooit goed gesnapt heb, is dat de Vlamingen dit allemaal zo over hun kant hebben kunnen laten gaan. Dat ze toelieten om maar bij het minste en geringste hun burgerrechten te laten afpakken wat in die tijd gelijk stond aan broodroof. Dat het tot midden van de jaren vijftig van de vorige eeuw duurde eer er bij monde van de VolksUnie eindelijk een partij opstond die opkwam voor de belangen van de Vlamingen die nog altijd niet moegetergd waren door de Belgicistische en Francofone machthebbers en de katholieke kerk niet te vergeten. Want meneer pastoor moest er mede voor zorgen dat alles bij het oude bleef. Dat met andere woorden zijn onderdanen dom en volgzaam bleven.
Waarom een Vlaamse grondwet geen gek idee is…
Daarom is het goed dat publicaties over dit soort familietragedies als die van Karel De Rycke het licht zien. Hopelijk helpen die de Vlamingen om hun geschiedenis van meedogenloze onderdrukking onder ogen te zien. Niet alleen door de (Duitse) bezetter, maar ook door de Belgicistische en vaak Francofone machthebbers die daar net naar WO II nauwelijks voor onder deden. Het is belangrijk dat Vlamingen hier voortdurend aan herinnerd worden. Want als ze grondig doordrongen zijn van die geschiedenis, dan snappen ze misschien ook dat het hebben van een eigen Vlaamse grondwet waarvoor Geert Bourgeois onlangs nog pleitte, niet eens zo’n gek idee is…
noot van de redactie:
Pieter Jan Verstraete schreef de publicatie Karel de Rycke: burgemeester en pluimveehouder in opdracht van de familie en kon beroep doen op een rijk gevarieerd archief. Het werkje bevat een reeks tot nu toe ongepubliceerde foto’s en uittreksels uit persoonlijke brieven en documenten. De prijs bedraagt 6€ + 2,50€ verzendingskosten, samen dus 8,50€. Bestellen kan door storting van het bedrag op rekeningnummer BE64 4627 2867 9152 van P.J. Verstraete, 8500 Kortrijk met vermelding “Karel de Rycke”.
Over de auteur
Evert van Wijk is Nederbelg en woonde de voorbije 30 jaar afwisselend in Vlaanderen en Nederland. Hij is auteur van verschillende boeken over cultuurverschillen tussen België en Nederland. Zijn laatste boek, Valse Vrienden, verscheen eind 2016. Het is uitgegeven bij Scriptum.nl en verkrijgbaar bij de betere boekhandel.Voor meer informatie: cultuurverschillenbelgienederland.nl Hij houdt ook een blog bij over dit onderwerp dat aan deze website verbonden is.
by Evert van Wijk | Cultuurverschillen België Nederland, Geen categorie
Eindelijk erkent UNESCO Belgische biercultuur
Frankrijk heeft een wijncultuur. België heeft, zoals sinds kort officieel door de UNESCO bevestigd is, een biercultuur. En Nederland, tja wat heeft Nederland? Nederland heeft een spruitjescultuur! Dat stelde ik vast toen ik onlangs rond etenstijd een Nederlands appartement betrad en de geur van spruitjes me van alle kanten tegemoet kwam… Maar wat veel Belgen niet weten of niet willen weten, is dat Nederland meer brouwerijen heeft dan België. Desalniettemin zou ik de Nederlanders niet willen adviseren om met hun biercultuur bij de UNESCO uit te gaan pakken. Want die zou wel eens heel schril kunnen afsteken ten opzichte van de Belgische biercultuur…
Belgie heeft dankzij erkenning UNESCO een officiële biercultuur
De Belgen hadden onlangs wel een heel goede reden om het glas te heffen. De UNESCO was namelijk akkoord gegaan dat voortaan de biercultuur in België een plaats verdient op de Representatieve Lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid. Maar wat houdt die biercultuur nu eigenlijk in? En vooral: waarom staat België helemaal terecht op die lijst, ondanks dat Nederland meer brouwerijen telt? Want wat vele Belgen niet weten is dat, aldus het NOS-nieuws, Nederland met 312 brouwerijen, België (263 stuks) toch mooi heeft ingehaald. Maar kwantiteit is niet hetzelfde als kwaliteit…
Zijn Nederlanders bierbarbaren?
Speciale biertjes zijn in Nederland populairder dan ooit. Zit je in Nederland op een terras en je bestelt een gewoon tappilsje dan hoor je er niet meer bij. Nog niet zo lang geleden was dat anders. Als het om bierkeuzes ging, kon je een normale pils of een kleintje pils bestellen. Die werden dan geserveerd in een soort Coca-Cola-glas. Vaak waren die glazen niet eens goed uitgespoeld en sloeg het pilsje al dood voordat je je tanden in het schuim had kunnen zetten.
Kwam je bij Nederlanders thuis op bezoek en kwam het pils op tafel dan toonden zij zich ook daar regelrechte bierbarbaren. Dikwijls kwam het pils rechtstreeks uit een proviandkast of een ruimte die voor een kelder moest doorgaan; lauwwarm en de detergent-resten in het glas zorgde ervoor dat het onmiddellijk doodsloeg. In plaats van genieten werd bier drinken zo een regelrechte straf. Je zou voor minder meteen lid worden van de Anonieme Alcoholisten.
Trappist van Westvleteren
Bij mijn West-Vlaamse schoonfamilie ging dat er wel anders aan toe. Kwamen we op bezoek dan stond de trappist van Westvleteren je in bijbehorend glas al snel toe te lachen. Daar zorgde mijn schoonvader wel voor. Met een ijzeren mandje waar precies 4 flesjes in paste, daalde hij meermaals af naar een echte kelder die zijn assortiment bieren zomer en winter op de juiste temperatuur hielden. Dit was letterlijk en figuurlijk met volle teugen genieten!
Maar gelukkig is de laatste jaren in Nederland op het gebied van eten en drinken veel ten goede veranderd. De Cola-glaasjes met pils zie je nergens meer, een enkele sportkantine daargelaten. Nationale en regionale brouwerijen brachten naast pils ook speciale bieren op de markt en vandaag de dag heeft iedere stad of dorp wel zijn eigen artisanale streekbier met bijbehorend glas.
In Nederland is het culinair barbarisme voltooid verleden tijd
Naast de bier(r)evolutie was er in Nederland ook op het vlak van eten een kwaliteitsslag gaande. De sterrenrestaurants schoten de laatste jaren als paddestoelen uit de grond. Volgens Wikipedia telt Nederland momenteel 107 sterrenrestaurants. Maar in tegenstelling tot het aantal brouwerijen blijft België voorlopig toch nog koploper met maar liefst 157 restaurants die zich met 1, 2 of 3 Michelinsterren mogen tooien.
Ondanks die inhaalslag zal Nederland naar mijn gevoel niet snel in aanmerking komen voor een plek op UNESCO-lijst voor haar eet- en drinkcultuur. Waarom? Omdat het bij eten en drinken niet alleen gaat om de kwaliteit van het intrinsieke product. Ook de (kleine) dingetjes eromheen moeten in orde zijn. Denk aan de timing wanneer het volgende gerecht moet doorkomen, de manier waarop de drank wordt geserveerd en ga zomaar verder.
Zo herinner ik me dat ik jaren geleden was uitgenodigd om in een van de meest luxe restaurants in Kaapstad te gaan eten. Achter iedere stoel stond een bediende. Maar de gangen kwamen veel te snel door en de timing van de wijnen liep achter de feiten aan. Ofschoon er over de kwaliteit van het eten niets te klagen viel, proefde je aan alles dat dit restaurant niet beschikte over een echte culinaire cultuur. Eerder was hier sprake van culinair barbarisme…
Belgische biercultuur is onderdeel van hun culinaire cultuur
Wie in België een speciale bier bestelt weet dat wat hij krijgt af is. Eigenlijk is de Belgische biercultuur een belangrijk onderdeel van de Belgische culinaire cultuur. In de praktijk betekent dit dat je in België in bijna ieder dorpje wel een brasserie of restaurant vindt waar je heerlijk kunt eten en drinken. Waar de kok niet voor gemakkelijkheidoplossingen gaat door te kiezen voor sauzen uit een pakje. Waar je, net als in Frankrijk, een prima pot krijgt voorgeschoteld. Nederland maakt op dit terrein stappen vooruit, maar het zal nog wel even duren tot ook de Nederlanders dit in hun genen hebben…
Evert van Wijk is Nederbelg en blogt op zijn website cultuurverschillenbelgienederland.nl bijna wekelijks over de cultuurverschillen tussen Belgen/Vlamingen en Nederlanders. Hij is tevens auteur van Valse Vrienden, uitgegeven bij scriptum, 2016, 2e druk, dat eveneens over dit onderwerp gaat.
by Evert van Wijk | Cultuurverschillen België Nederland, Geen categorie
De cultuurverschillen tussen
België en
Ierland zijn volgens mij bijzonder klein. In ieder geval kleiner dan de cultuurverschillen tussen België en Nederland. Vreemd is dat niet. Ierland en België kenden beide een geschiedenis van overheersing en een sterke invloed van de katholieke kerk. Maar Ierland kent in tegenstelling tot België wel een dag zonder alcohol. En dat is Goede Vrijdag. Of vinden Ieren net als de Vlamingen hiervoor ook een achterpoortje…
Cultuurverschillen België – Nederland kort verklaard
Na de val van Antwerpen in 1585 kende België of wat er toen voor doorging tal van overheersers. Denk aan de Spanjaarden, de Fransen, de Oostenrijkers en niet te vergeten de Nederlanders. Ook speelde de katholieke kerk een belangrijke rol in de onderdrukking. Vooral om die reden vertrokken vele rijke en getalenteerde Vlamingen naar o.a. Nederland. Hierin lag de basis van de cultuurverschillen tussen beide landen.
Ook Ierland kende overheersing
Als verklaring voor de Ierse cultuurverschillen kende Ierland ook een geschiedenis van overheersing die er niet om loog. Zelfs ten tijde van de
beruchte hongerperiodes waardoor grote delen van de Ierse populatie het leven lieten, gingen de Engelsen gewoon door met het leegroven van dat land. Dit duurde voort tot de zogenaamde
Paasopstand in 1916. Kort daarop verwierven de Ieren hun onafhankelijkheid. Maar de invloed van de kerk is tot vandaag in alle haarvaten van de maatschappij nog volop aanwezig. Zo is het bijvoorbeeld op Goede Vrijdag nog altijd niet mogelijk om alcoholische drank te kopen in een supermarkt of een pint te gaan drinken in de pub.
Geen dag zonder alcohol
Nu kom ik al zo’n 20 jaar geregeld in Ierland. In die jaren is het mij steeds meer opgevallen dat Belgen en Ieren qua cultuurverschillen niet zo ver van elkaar liggen. Ieren zeggen vaak Ja, ook als ze het omgekeerde bedoelen. Ze houden ervan om wetten en regels te ontduiken. Ook zijn ze nogal
bourgondisch ingesteld. Als er dan een wet is die alcohol op Goede Vrijdag verbiedt dan verschijnt er prompt
een artikel in the Irish Independent met tips hoe je daar onderuit kunt komen. Je kunt bijvoorbeeld naar The dogs gaan, dat zijn de hondenraces, een boot- of treinreis nemen, naar de (golf)club gaan, naar een theatervoorstelling of gewoon naar een hotel. Want Ierland is zeer op het toerisme ingesteld en je kunt het de vele toeristen toch niet aandoen om een dag zonder alcohol te moeten zitten?
Wetten en regels bedacht door overheersers
Nee, Ieren en Belgen of Vlamingen, zijn niet zo gesteld op wetten en regeltjes die bedacht zijn door de overheersers. Of het nu de kerk is of een vreemde machthebber die er de lakens denkt te kunnen uitdelen. De overheersers vertegenwoordigen immers een staat die er niet voor de burgers is, maar die een vijand vormt en dus bestreden moet worden. Zelfs in de politiek wordt vaak zo gedacht. Regels van buiten, zoals die van de EU, die niet goed uitkomen worden als het even kan gesaboteerd.
Bij Nederlanders hebben wetten meer draagvlak
Britten en Nederlanders hebben een veel grotere volgzaamheid richting de overheid. Het zit hun veel meer in de genen om wetten en regels te volgen. Niet omdat ze het braafste jongetje van de klas willen zijn, maar omdat het Verenigd Koninkrijk en Nederland relatief gezien veel oudere democratieën zijn waarin de burger nauwer betrokken is bij de totstandkoming van wetten. Die hebben vaak ook meer draagvlak omdat ze al langer door en voor diezelfde burgers gemaakt zijn. Is een wet eenmaal aangenomen dan volg je die. Dat is nu eenmaal
democratie. En zeg nu zelf: welke Nederlander wil nu niet als ondemocratisch worden bestempeld?
