Familiecratie: de politieke appel valt in België in de regel niet ver van de boom

Zo vader, zo zoon. Of zo moeder, zo dochter.. In heel wat beroepsgroepen is het redelijk normaal dat zoon of dochter in de voetsporen van het beroep van pa of ma treedt. Maar in Nederland is dat niet zo voor de hand liggend als in Belgie als het tenminste om de politiek gaat. En als het überhaupt in Nederland gebeurt, dan is dat in tegenstelling tot België voor de politicus in spé vaak geen geschenk om de zoon of dochter van een bekende voorganger te zijn.
 
 
Familiecratie, noemen ze het in Vlaanderen als de zoon of dochter in de politieke voetsporen treedt van een bekende politieke pa of ma. In het calvinistische Nederland komt dit een stuk minder vaak voor. Sterker nog: in de Nederlandse politiek is het eerder een nadeel als je in de voetsporen van je bekende pa of ma treedt. Alleen al de schijn dat er een verband zou zijn met het eerdere succes van pa of ma wil men in Nederland zoveel mogelijk vermijden. Wellicht daarom doet Lilian Marijnissen er alles aan om de vergelijking met haar bekende pa, Jan Marijnissen, ver weg van haar te houden.
 

Een bekende naam kan valse verwachtingen scheppen

Lilian Marijnissen weet heel goed dat haar bekende naam valse verwachtingen met zich mee kan brengen. Lang geleden had je Willem Drees junior, de zoon van de socialistische premier Willem Drees die de Nederlandse geschiedenisboekjes gehaald heeft als de grondlegger van de Algemene Ouderdomswet (AOW) net na de Tweede Wereldoorlog. Zijn zoon Drees junior werd geen succes, zelfs niet toen hij, wellicht op advies van zijn spindoctor, zijn kale knikker met een toupetje had laten stofferen.
 
Het feit dat politiek in Nederland zelden erfelijk is, zal ook wel te maken hebben met een ons-kent-ons-mentaliteit die in België nu eenmaal wat sterker is dan in het egalitaire Nederland waar je zelf je strepen wat meer moet verdienen. Mede daardoor is het ook in de politiek stukken minder vanzelfsprekend dat zoon of dochter zomaar in de voetsporen van vorige generaties treden.
Nederland is meer dan in Vlaanderen het geval is, een meritocratie. Niet wie je familie is, aan welke universiteit je gestudeerd hebt, waar je geboren bent en wie je kent is bepalend, maar vooral wat je kunt en wat je zelf gepresteerd hebt geven de doorslag.
 

Familicratie is niet aan een partijkleur gebonden

Die zogenaamde familiecratie zie je in Vlaanderen trouwens bij zowat alle partijen optreden. Bij de Open Vld heb je de De Croo-dynastie. Bij de socialisten heb je Bruno Tobback, de zoon van Louis die jarenlang de machtigste persoon van die partij was. Ook heb je Freya Van den Bossche, de knappe dochter van eveneens een socialistische minister. Destijds is zij als babe-politica door de media enorm gehypet, maar boze tongen beweren dat ze in navolging van Jean-Jacques De Gucht, de zoon van vader Karel en ex-EUcommissaris, nog geen deuk in een pakje boter kan slaan. In die zin is een België de zoon of dochter van ook niet altijd een garantie voor toekomstig succes.
 

Als zoon of dochter van lig je onder het vergrootglas

Hoe het met Lilian Marijnissen zal aflopen weet momenteel nog niemand. De politieke carrière van dochter Saskia van de vroegere premier Joop den Uyl was ook niet echt geholpen ondanks de jarenlange populariteit van haar vader. Maar feit is wel dat Lilian als bekende dochter van aan alle kanten onder het vergrootglas van de media en haar politieke vrienden en vijanden ligt. In die zin is het zeker in Nederland geen godsgeschenk om in de politiek je vader of moeder op te volgen.
 
Evert van Wijk is Nederbelg en woonde de voorbije 30 jaar afwisselend in Vlaanderen en Nederland. Hij is auteur van verschillende boeken over cultuurverschillen tussen België en Nederland. Zijn laatste boek, Valse Vrienden, verscheen eind 2016. Het is uitgegeven bij Scriptum.nl en verkrijgbaar bij de betere boekhandel.Voor meer informatie: cultuurverschillenbelgienederland.nl Hij houdt ook een blog bij over dit onderwerp dat aan deze website verbonden is.
Geluidsnormen luchthaven Zaventem: Waarom Hollandse nuchterheid in België niet werkt

Geluidsnormen luchthaven Zaventem: Waarom Hollandse nuchterheid in België niet werkt

Geluidsnormen luchthaven Zaventem: Waarom Hollandse nuchterheid in België niet werkt

Veel Nederlanders zullen er niks van snappen. Hoe is het mogelijk dat de Belgische nationale luchthaven Zaventem zo in de wielen wordt gereden door politici die zelf belang hebben bij een goed florerende luchthaven die welvaart en vooruitgang voor hun eigen kiezers betekent? Het is het zoveelste bewijs dat België onbestuurbaar is en dat Hollandse nuchterheid in België niet werkt bij het vinden van een oplossing in verband met de geluidsnormen.
Luchthaven Zaventem
Eerst een korte schets van het probleem. België kent zes regeringen en twee daarvan, de Vlaamse regering en de regering van het gewest Brussel hebben al jaren een conflict over de verdeling van de geluidshinder van de luchthaven Zaventem. Zaventem ligt in Vlaanderen en grenst aan het Brusselse gewest. Vliegtuigen die opstijgen en dalen veroorzaken zowel in Vlaanderen als in het Brusselse gewest en de hoofdstad Brussel geluidshinder. Door de aanscherping van de geluidsnormen door het Brusselse gewest dreigen een aantal luchtvaartmaatschappijen te vertrekken.

Geluidsnormen jagen luchtvaartmaatschappijen weg

Mochten de luchtvaartmaatschappijen daadwerkelijk Zaventem de rug toekeren dan is dat niet alleen slecht voor de deelstaat Vlaanderen, maar ook voor het nabijgelegen Brusselse gewest. De luchthaven is immers van vitaal belang, niet alleen voor de vele bedrijven en (Europese) instellingen in de Vlaams/Brussels regio maar ook vanwege de gigantische werkgelegenheid voor de inwoners van zowel Vlaanderen als het Brussels gewest. Temeer daarom is het volstrekt onbegrijpelijk waarom de Brusselse regering met een verstrenging van die geluidsnormen op de proppen kwam en met hoge boetes de luchtvaartmaatschappijen dreigt weg te jagen.
Hoe weinig rationeel kun je zijn, denkt de Nederlander dan. Maar ja, dit is België. Zodra Franstaligen en Vlamingen met elkaar aan de onderhandelingstafel zitten dan komen de oude gevoeligheden, frustraties, meer- en minderwaardigheidscomplexen weer bovendrijven en lijkt een rationele oplossing niet mogelijk. Ook al snijden beide partijen hierdoor diep in het eigen vlees.

In België is niet altijd de ratio in het spel

Mede daarom las ik deze week met een ietwat meewarige glimlach het opiniestuk van de Nederlander Kjeld Vinkx in de Vlaamse krant De Tijd. Hierin vergelijkt hij de problemen van Zaventem met die van Schiphol, ruim 10 jaar geleden. Kjeld is directeur van een adviesbureau in Nederland dat de Nederlandse regering in 2016 bijstond toen die het aantal vluchten van en naar Schiphol wilde uitbreiden. Daartegen was nogal wat protest van omwonenden, actiegroepen en lokale overheden. Die wilden niet meewerken om de regelgeving aan te passen uit vrees voor meer geluidsoverlast.
In zijn opiniestuk in De Tijd betoogde Kjeld Vinkx dat Zaventem  weliswaar ingewikkelder is dan Schiphol. Immers, door de Belgische structuur zijn er nog meer partijen met verschillende belangen betrokken waardoor de zaken moeilijker zijn dan bij Schiphol. Maar waarom zou in België niet lukken wat in Nederland wel gelukt is? Een logische en rationele gedachte, ware het niet dat wanneer de ratio in België in het spel is die vlieger plotseling niet meer opgaat…

Een andere structuur maar ook een andere cultuur

Vermoedelijk is Kjeld Vinkx typisch zo’n Nederlander die denkt: we spreken min of meer dezelfde taal en de staatsstructuren zijn in België misschien wel wat anders en ook wat ingewikkelder, maar met een beetje goede wil moet dat allemaal toch op te lossen zijn? Net als in Nederland draagvlak creëren bij alle partijen en dan komt het succes vanzelf. Mispoes, beste Kjeld. Niet in België. Door zo te denken, loop je precies in die valkuil waar eerder al massaal andere Nederlanders in gevallen zijn, waaronder ikzelf. Onthoud nu één ding: België is niet alleen qua structuur maar ook qua cultuur totaal anders dan Nederland.
Belgen zetten bij conflicten liefst de hakken in het zand en graven, zoals ze in 1914/1918 van nabij gezien hebben, liefst diepe loopgraven. Daarin verschuilen zij zich, bekogelen zo nu en dan de vijand om het conflict op de kaart te houden, waarna ieder vervolgens weer voor zijn eigen grote gelijk gaat. En als er ooit een oplossing komt dan is dat zeker niet het resultaat van constructief overleg tussen de betrokken partijen, maar omdat achter de schermen een paar partijbonzen vinden dat het spelletje lang genoeg geduurd. Het was niet voor niks dat Belgie in 2011 maar liefst 541 dagen nodig had om een regering te vormen… 
Geluidsnormen, luchthaven Zaventem, cultuurverschillen België Nederland, zakendoen in België 
Verified by MonsterInsights