by Evert van Wijk | Cultuurverschillen actueel, Cultuurverschillen België Nederland, Cultuurverschillen en politiek
Dat
Thierry Baudet, de rechtse nieuwbakken Nederlandse parlementariër, zich ook door de VRT niet zo gemakkelijk laat framen, was toch even een verrassing voor
Bart Schols, de anchorman van de Vlaamse talkshow
De Afspraak. Hij schrok zich een hoedje toen Thierry Baudet hem meteen lik op stuk gaf toen de tv-presentator hem probeerde weg te zetten als vrouwonvriendelijk.
Ook Vlaamse journalisten hebben het vaak moeilijk met de Nederlandse assertiviteit
Die Nederlandse assertiviteit, daar blijken ook Vlaamse journalisten het moeilijk mee te hebben, zoals u in dit filmpje hieronder kunt zien.
Thierry Baudet liet het duidelijk niet over zijn kant gaan om al vanaf de introductie te worden weggezet als de vrouwonvriendelijke boeman. Het is alweer zo’n twaalf jaar geleden dat ik iets soortgelijks heb gezien toen de journalist Joël De Ceulaer de politicus Filip Dewinter als een idioot probeerde te framen in het zondagse debatprogramma de 7e dag. Ook toen kwam die boemerang ongenaakbaar hard terug bij meneer De Ceulaer. Immers: debatteren doe je op inhoud en niet door iemand persoonlijk te beledigen en te schofferen. Zels als die persoon Filip Dewinter heet…
Zie hieronder het filmpje met Dewinter en De Ceulaer
Heeft Filip Dewinter zich door Pim Fortuyn laten inspireren?
Eigenlijk is het in Nederland sinds
Pim Fortuyn redelijk een usance dat politici het niet meer pikken als ze door een reporter geframed worden. En ik vermoed dat Filip Dewinter zich destijds ook door Fortuyn heeft laten inspireren toen hij Joël De Ceulaer alle kanten van de 7dag-studio heeft laten zien.
Maar toch… in het algemeen gesproken zijn in Vlaanderen de politici nog redelijk braaf. Meestal laten ze zich zonder mokken allerlei dingen in de mond leggen die ze niet eens gezegd hebben. Een Liesbeth-Imbootje, noem ik dat tijdens mediatraining. Toen zij,
Liesbeth Imbo, dus, nog ankervrouw was bij
Terzake en het radioprogramma
De Ochtend, had ze er een handje naar om op het eind van een gesprek haar gasten verkeerd of onvolledig samen te vatten. Hierdoor liet ze bij de kijker de indruk na dat hij of zij iets totaal anders had gezegd. En als je dit dan als studiogast braafjes over je kant laat gaan, dan denkt de kijker/luisteraar dat je daar dan ook mee instemt…
De grens tussen assertief en agressief is ook cultureel bepaald
Ook Nederlandse journalisten proberen wel eens zo’n Liesbeth-Imbootje bij hun radio- of tv-gasten. Maar zeker goed gemediatrainde politici zullen dat niet zomaar over hun kant laten gaan. Alvorens ze worden weggedraaid zullen ze nog snel iets roepen in de trant van ‘dan heeft u toch niet goed geluisterd’ of zoiets. In die zin vind je ook de cultuurverschillen tussen België (Vlaanderen) en Nederland in de praatprogramma’s op radio en tv terug. Nederlanders zijn assertiever en laten zich minder snel ongewenste uitspraken in de mond leggen. Anderzijds ervaren Vlamingen het als onbeleefd om tegen je gastheer of -vrouw bezwaar te maken. Ze zien dat als een confrontatie en die gaan ze omwille van de pais en vree liever uit de weg… Wat in Nederland assertief is, is in Vlaanderen agressief. In die zin kun je gerust zeggen dat de grens tussen assertiviteit en agressiviteit ook cultureel bepaald is…
Over de auteur
Evert van Wijk is Nederbelg en woonde de voorbije 30 jaar afwisselend in Vlaanderen en Nederland. Hij is auteur van verschillende boeken over cultuurverschillen tussen België en Nederland. Zijn laatste boek, Valse Vrienden, verscheen eind 2016. Het is uitgegeven bij Scriptum.nl en verkrijgbaar bij de betere boekhandel.Voor meer informatie: cultuurverschillenbelgienederland.nl Hij houdt ook een blog bij over dit onderwerp dat aan deze website verbonden is.
by Evert van Wijk | Cultuurverschillen actueel, Cultuurverschillen België Nederland, Cultuurverschillen en politiek, Staatsstructuur en economie
Kent u het werkwoord ‘belgen’? Of het voltooid deelwoord ‘gebelgd’? Volgens ene heer P.H. Schröder wil dat zeggen: boos, geërgerd. Gebelgd is eigenlijk het voltooide deelwoord van het werkwoord belgen, dat vroeger sterk was, zoals nog blijkt uit de vorm (ver)bolgen, maar dat later zwak geworden is. Belgen is afgeleid van het zelfstandig naamwoord balg, zoals in het woord blaasbalg. De eigenlijke betekenis van belgen is: opzwellen. Het zijn dus niet de Nederlanders, maar de Belgen die zich dikker voordoen dan ze eigenlijk zijn. Ofwel: wie zijn er nu de dikke nekken…?
Misplaatst superioriteitsgevoel jegens de Vlamingen
Als Nederbelg heb ik nooit goed gesnapt waarom de Vlamingen zich altijd zo hebben laten ‘belgen’ door hun Franstalige landgenoten. Andersom heb ik nooit begrepen waarom die Franstaligen de Vlamingen voortdurend lopen te jennen? Hebben ze misschien last van een misplaatst superioriteitsgevoel jegens de Vlamingen?
Wel vrij maar niet gelijk
Natuurlijk zijn de Vlamingen niet de grote representanten van de ‘culture française’. Daarvoor moet je bij hun Franstalige zuiderburen zijn. In de ogen van de superieure Franstaligen zijn de Vlamingen maar een hopeloos moerasvolkje. Net als de Nederlanders zijn ze als een soort reservebatavieren ooit met behulp van een vlot de rivier afgezakt en in deze contreien beland. Vlamingen zullen net als Nederlanders nooit iets begrijpen van de verlichte Franstalige cultuur.
Vlamingen waren wel vrij, maar niet gelijk
Vrijheid, gelijkheid en broederschap heeft nooit voor de Vlamingen gegolden. Ook toen België in 1830 een zelfstandig koninkrijk werd. Op papier was afgesproken dat Vlaanderen eentalig Nederlands zou zijn, Wallonië eentalig Frans en Brussel tweetalig. Maar de Vlamingen waren op papier wel vrij, maar niet gelijk. Niet politiek, niet taalkundig, noch sociaaleconomish. De oude Franstalige machtsstructuren bleven in stand. Ook nu nog heeft de Franstalige elite zich daar nooit bij neer wensen te leggen.Een verenigd Europa is nog ver weg. Met de state of mind van de Franstaligen is dat misschien maar goed ook.
Evert van Wijk is auteur van ondermeer Valse Vrienden, een boek dat gaat over cultuurverschillen tussen Belgen en Nederlanders en hoe je die interculturele samenwerking tussen België en Nederland kunt verbeteren.
by Evert van Wijk | Cultuurverschillen en politiek
Na het eerder afketsen van de fusie PostNL en Bpost in mei van dit jaar beseffen de Nederlanders van PostNL dat ze aan een intercultureel drama België – Nederland zijn ontsnapt. Maar de schrik zat er bij de Nederlanders even goed in toen de Belgen opnieuw hun oog op PostNL hadden laten vallen. Want het is vragen om problemen om een oud hiërarchisch en politiek geleid overheidsbedrijf als BPost te fuseren met een modern plat en mager commercieel geleid bedrijf als PostNL dat mentaal al volop in de 21e eeuw staat. Alleen daarom al is het een goede zaak dat overname niet is doorgegaan.
Greep van politieke en vakbonden is gigantisch
Dat de Nederlanders bij de tweede overnamepoging door de Belgen van PostNL heel wat minder enthousiast waren, is eigenlijk niet zo verwonderlijk. Ze hebben immers van nabij kunnen zien hoe enorm groot de greep van de politiek en vakbonden is op dit Belgische overheidsbedrijf. Door deze en nog vele andere gigantische cultuurverschillen tussen Belgen en Nederlanders is het daarom een goede zaak dat de overname door de Belgen niet is doorgegaan.
Achterkamertjes
Dat een fusie of overname geheid tot grote problemen zou leiden, komt niet alleen omdat de bedrijfscultuur van beide bedrijven zo enorm verschilt. Het komt ook doordat samenwerking tussen Belgische en Nederlandse teams sowieso vaak problemen geeft. De voorbeelden hiervan zijn legio. Denk bijvoorbeeld aan Fortis/ABN-AMRO. Een van de redenen waarom het daar ooit zo gruwelijk fout ging, kwam doordat de Nederlandse en Belgische topmensen van de bank grote problemen hadden om samen te werken vanwege grote cultuurverschillen in hun denken en handelen. De egalitaire en transparante Nederlandse cultuur botste algauw met de sterke hiërarchie die je in veel Belgische organisaties terugvindt en waar beslissingen vaak in achterkamertjes en in een ‘petit comité’ tot stand komen. Snel ontstond onderling een groot wantrouwen en veel Belgen en Nederlanders stonden met de rug naar elkaar.
Verborgen agenda’s
Wat de Nederlanders intussen bij de vorige overnamepoging wellicht ook ontdekt hebben, is dat ze bij een mogelijke overname door de Belgen van Bpost te maken zouden krijgen met een puur sang overheidsbedrijf. In België is dat synoniem met een bedrijf dat niet zakelijk en niet rationeel wordt bestuurd. In een Belgisch overheidsbedrijf heeft nagenoeg enkel de politiek het voor het zeggen. Die werkt met heel wat andere, meestal verborgen agenda’s.
Het feit dat destijds in mei van dit jaar het nieuws van de onderhandelingen bewust gelekt werd door een Waalse socialistische politicus was daar het zuiverste voorbeeld van. Zijn partij zag liever niet dat met de komst van de Hollanders Bpost ongetwijfeld een wat meer zakelijker koers zou gaan varen met minder ruimte voor politieke spelletjes. Dus daarom een georkestreerd lek, waardoor de archaïsche Belgische vakbonden onrustig werden en Bpost onmiddellijk plat legden. Bang dat ze waren dat bij een fusie hun verworven rechten en hun machtspositie in gevaar zouden komen. Ook waren ze bang dat de Belgische staat zijn meerderheidsaandeel zou verliezen waardoor het gedaan is met politieke benoemingen en het geven van ‘postjes’ aan mensen die niet veel kunnen, maar wel de juiste mensen kennen…
Tot slot was de opnieuw losgebarsten strijd om PostNL ook een ouderwetse wedstrijd Holland-België met een verlenging. De Belgen hoopten in stilte dat ze het nu wel gingen redden, want nadat ze Delhaize aan Ahold hebben verloren waren ze nu tuk op revanche…
by Evert van Wijk | Cultuurverschillen en politiek
Vuile Hollander, ga toch terug naar je eigen land. Hoe vaak heb ik dat al niet mogen horen hier in België? In die zin sta ik niet echt versteld van dat incident in de Kamer toen de liberaal Luk Van Biesen zoiets dergelijks riep naar collega-parlementslid Meryame Kitir (SP.A) met Marokkaanse roots.
Terecht was het land te klein. Wat die Luk Van Biesen deed, was totaal beneden alle peil. In het debat hoor je niet op de persoon te spelen maar op de inhoud. Dit was niet alleen behoorlijk dom, maar ook totaal verwerpelijk. Daarom was het een goede zaak dat Luk van Biesen van zijn partijvoorzitter diep door het stof moest om voor de camera’s van de nationale televisie zijn excuses aan te bieden.
Intussen vraag ik me wel af het ook zo’n grote rel zou zijn geweest als Meryame Kitir Nederlandse roots zou hebben gehad en meneer Van Biesen geroepen had – uiteraard zonder de toevoeging ‘vuile hollander’ – dat ze beter terug zou gaan naar Nederland?
Of ben ik nu appelen met peren aan het vergelijken?
Belgen racistisch?
Als Nederlander met in België meer dan 30 jaar woon- en werkervaring op de teller geloof ik niet dat Belgen racistisch zijn. Ze zijn wel wat xenofober dan de Nederlanders, maar dat valt heel goed historisch te verklaren. Als je de laatste 400 jaar in tegenstelling tot Nederland als volk vele bezetters hebt gekend dan sta je automatisch wat wantrouwender in het leven.
Daarom kiezen Belgen vaak voor de oude vertrouwde weg. Geven ze de voorkeur aan de mensen die ze kennen. Die uit hun dorp komen of waarmee ze op de universiteit hebben gezeten. Want of je nu Marokkaan, Amerikaan, Turk, Chinees, Congolees of Nederlander bent, als je niet van onder dezelfde kerktoren afkomstig bent, dan hoor je er bij de autochtone Belg niet gemakkelijk bij.
Maar zijn Belgen daarom opeens een racistisch volkje?
